KaraciÄŸer Kisti
KaraciÄŸer kisti dünya genelinde yaygın olarak görülen karaciÄŸer hastalıklarından biridir. Kist, içi sıvı dolu olan anormal oluÅŸumların tümüdür. Bu oluÅŸum dokudan deÄŸil sıvıdan oluÅŸur. Bu oluÅŸumlardan biri olan bu kist parazite baÄŸlı olan ve olmayan olarak 2 farklı gruba ayrılır. Bu kistin tanısının konulması, takibinin yapılması ve uygun ÅŸekilde tedavisinin gerçekleÅŸtirilmesi kistin ve hastanın durumu dikkate alınır. Gözlem altında olan basit kistler için genellikle herhangi bir tedavi gerekmez ancak kistik tümörler için genellikle cerrahi tedavi yöntemi tercih edilir.
KaraciÄŸer Kisti Nedir?
“KaraciÄŸerde kist nedir?” yaygın olarak görülen bu hastalık için merak edilen konuların başında gelir. Bu kist oluÅŸumları, karaciÄŸerde sıvı dolu keseler halinde oluÅŸan kistlerden biridir. ÇoÄŸunlukla hemen belirti vermeyen bu kistlerin tanısı çeÅŸitli görüntüleme teknikleri ile konulabilir. Bu kist oluÅŸumları hem iyi huylu hem de kötü huylu olacak ÅŸekildedir. Özellikle kötü huylu kistlerin erken dönemde teÅŸhis edilmesi ve gerekli tedavi yönteminin uygulanması son derece önemlidir.
Karaciğer Kisti Nasıl Oluşur?
“KaraciÄŸerde kist neden olur?” yaygın olarak merak edilen konulardan bir diÄŸeridir. KaraciÄŸerde kist nedenleri hakkında araÅŸtırma yapıldığında doÄŸuÅŸtan gelen nedenler ve bunun dışında evcil hayvanların da bu hastalığın geliÅŸimine katkıda bulunduÄŸu görülmüÅŸtür. Vücuda giren kistler ilk olarak kiÅŸinin bağırsak sistemin yerleÅŸir. Bu yerleÅŸimde insan ara konak durumundadır. Tam bu noktada geniÅŸleyen parazitler bağırsak duvarını kolaylıkla aşıp, lenf bezlerini ve kanı kullanarak karaciÄŸere ulaşır. Bu noktadan daha da ilerler ve kist olarak varlığını sürdürür. Bu oluÅŸumlar vücuda ilk girdiÄŸinde çok küçük boyutlardadır bu nedenle kendini çok fazla belli etmez. Ancak bu kistler zamanla büyür ve bulunduÄŸu alanda baskılar yaratarak kiÅŸinin saÄŸlığı için çeÅŸitli risklere neden olur.
KaraciÄŸer Kisti Belirtileri Nelerdir?
KaraciÄŸerde kist belirtileri ilk oluÅŸum gösterdiÄŸi dönemde aÄŸrı gibi ÅŸikayetler yaratmaz. Ancak zamanla kit büyür ve birtakım belirtiler göstermeye baÅŸlar. Ancak bu belirtiler kiÅŸiden kiÅŸiye farklılık gösterebilir. Bu belirtiler aÅŸağıdaki gibidir:
- YaÅŸanan yoÄŸun ishal
- Sık sık tekrarlayan mide bulantısı
- Safra kesesinde görülen enfeksiyon ve tıkanma
- Sindirim sorunları
- ÅžiÅŸkinlik hissi
- Åžiddetli ve sürekli yaÅŸanan karın aÄŸrısı
KaraciÄŸer Kisti Türleri Nelerdir?
Ekinokokkozis: Bu karaciÄŸer kisti türü, hayvanlardan insanlara bulaşır ve tedavisi gerçekleÅŸtirilmediÄŸinde de ölüme neden olabilir. Halk arasında köpek kisti olarak bilinen bu kist türü, ekinokokus granulozus isimli parazit ile meydana gelir. Beraberinde ciddi saÄŸlık sorunlarını da getiren ekinokokkozis, etçil hayvanların organlarında yaÅŸar. Etçil hayvanların ince bağırsaklarında yaÅŸayan bu parazitin yumurtaları, dışkı ile atılır ve bu yolla yayılır. Dışkı ile atılan yumurtalar oldukça saÄŸlam bir yapıdadır. Toprakta ve soÄŸuk havada 1 yıl kadar yaÅŸayabilir. Bu yolla çevreye hızlı bir ÅŸekilde yayılan yumurtalar, yaÄŸmur ve rüzgâr aracılığıyla da hızlı dağılım gösterir. Bunun yanında marketten alınan sebze ve meyvelerde de bu parazit türü bulunabilir. Bu nedenle sebze ve meyveler çok iyi yıkanmalıdır.
Kistadenom ve Kistadenokarsinom: Bu kistler iyi huylu grupta yer alır. Bu kistler doÄŸum sonrasında oluÅŸum gösteren ve epitelyum adlı hücreden kaynaklı basit yapılı kistlere benzetilir. Genellikle iyi huylu tümör olarak görülürken kötü huylu tümörlere de dönüÅŸebilirler.
Basit Kistler: Basit karaciÄŸer kistler doÄŸuma ya da önceden geçirilmiÅŸ iltihapların kalıntısı olarak ortaya çıkabilir. Bu basit kistlerde berrak bir sıvı bulunur ve boyutları ile yoÄŸunlukları kiÅŸiden kiÅŸiye farklılık gösterir. Zaman geçtikçe kötüleÅŸmenin yaÅŸanmadığı bu kitlerin tehlikeli tarafı, bazı durumlarda tümör özelliÄŸine sahip olan kistlerden ayırt edilememesi ve kanserli kistlerin teÅŸhis edilmesini geciktirmesidir. Buna ek olarak basit kistler genellikle belirti vermez ancak belirgin olarak üst karında aÄŸrılar yaratabilir.
Polikistik Karaciğer Hastalığı
Polikistik karaciÄŸer hastalığı çok nadir rastlanan genetik hastalıklardan biridir ve karaciÄŸerde 20’den fazla kist olmasını ifade eder. Hastalığın görüldüÄŸü kiÅŸilerde genellikle böbrek kistleri de görülebilir. Bu kistler ise genel olarak doÄŸuÅŸtan gelir ve toplu haldedir.
KaraciÄŸer Kistleri TeÅŸhisi
ÇeÅŸitli nedenlere baÄŸlı olarak oluÅŸum gösteren kistler kendini hemen belli etmez. Ancak zamanla boyutsal olarak büyüme göstererek çeÅŸitli baskıların oluÅŸmasına neden olur. Bu nedenle tedavisi geciken kistler, farklı hastalıkları beraberinde getirerek kiÅŸinin hayatını tehdit edebilir. Bu kistlerin tanımlanması adına bazı görüntüleme teknolojileri kullanılır. Bu görüntüleme yöntemleri ise ÅŸöyledir:
- Bilgisayarlı tomografi
- Manyetik görüntüleme
- Ultrasonografi
Kistlerde anormal bir büyüme yaÅŸanmışsa bu durum doktorun yapacağı fiziki muayenede gözlemlenebilir. Bunun yanında bazı kistler tedaviyi gerekli kılmadan zamanla kendi kendine kaybolur. Ancak kötü huylu olan kistler için çeÅŸitli tedavi yöntemlerine baÅŸvurmak gereklidir. Bu tedavi yöntemleri de kistin boyutu ve yarattığı risk durumuna göre doktor tarafından belirlenir.
KaraciÄŸer Kistlerinde Tedavi Yöntemleri
KaraciÄŸer kistleri belli bir büyüme gösterdikten sonra saÄŸlık için ciddi sorunlara neden olabilir. Tedavisi gerçekleÅŸtirilmediÄŸinde beraberinde farklı hastalıkları da getirebilen bu kistler, tanısı gerçekleÅŸtikten sonra uygun bir tedavi ile ortadan kaldırılabilir. Kistler için uygulanan tedavi yöntemleri ise ÅŸöyledir:
Ameliyat: KaraciÄŸer kisti tanısı konulan kiÅŸilerin tedavisi için en çok baÅŸvurulan yöntemlerden biri ameliyattır. Ameliyat genellikle kötü huylu karaciÄŸer kisti ve kistadenom kistler için uygulanır. Bu kistler risk içerdiÄŸinden doÄŸru yöntemle hemen alınmaları gereklidir ve ameliyat bu bakımdan hızlı bir yöntemdir. Bu yöntem açık ve kapalı olacak ÅŸekilde hastanın durumuna göre uygulanır. Kapalı yönteme laparoskopi adı verilir ve son dönemlerde en çok tercih edilen yöntemlerdendir. Bu operasyon esnasında ince yapılı tüpler ve minimal aletler kullanılır.
Ä°laç Terapisi: Kistin tedavi edilmesinde medikal ve bitkisel ilaç çözümlerine de baÅŸvurulur. KiÅŸide hastalığın teÅŸhis edilmesinden sonraki tedavi sürecinde doktor tarafından önerilen ilaçların düzenli kullanımı önemlidir. Ä°laç terapisi ekinokokkozis parazitinin sebep olduÄŸu kistler üzerinde de etkilidir.
Karaciğer Kisti Ameliyatının Riskleri
KaraciÄŸer kist ameliyatı bazı istenmeyen etkiler oluÅŸturabilir. Kistin boyutu, kistin konumu ve yayılımı, hastanın genel durumu ve keseciklerin patlama ihtimali gibi konular ameliyat ile ortaya çıkabilecek riskler arasında gösterilebilir. Ameliyattan sonra hava kaçağının olmaması ve kiÅŸide enfeksiyon yaÅŸanmaması için çeÅŸitli önlemlerin de alınması gerekir. Bu nedenle hastalar iÅŸlemden sonra 3-4 gün boyunca hastanede gözetim altında tutulur.
Karaciğer Kisti Ameliyatı Sonrası
Ä°ÅŸlemden sonra kiÅŸiler hastalar durumuna göre servise ya da yoÄŸun bakım odalarına alınır. Bu süreçte ağızdan beslenme durumu olmayan hastaların 6 saat boyunca damar yolu ile gıda alması saÄŸlanır. Bu sürecin sonunda hastalardan yürümesi, öksürmesi ya da nefes alıp vermesi istenir. Buna ek olarak hastanede yatış sürecinde de hastaların hem ağız hem de damar yolu ile ilaç almaları saÄŸlanır. Hastalar bu ilaçlar hakkında detaylı bilgilendirilir.
KaraciÄŸer Kisti Tedavi EdilmediÄŸinde Neler Olur?
KaraciÄŸer kistlerinin uzun yıllar boyunca fark edilmeme riski bulunur ve tedavi edilmediÄŸinde de birtakım hastalıkların meydana gelmesine neden olabilir. Çünkü bu kistlerde üreme yapan birçok bakteri bulunur. Bu bakteriler karaciÄŸerde yırtılma ve delinme gibi sorunlara ve ek olarak da bazı saÄŸlık problemlerine neden olabilir. Bu tür sorunların yaÅŸanması hastalıkla mücadele sürecinin zorlaÅŸmasını saÄŸlayabilir. KaraciÄŸer kisti tedavi edilmediÄŸinde yaÅŸanacak durumlara ek olarak “KaraciÄŸer kist kaç cm tehlikelidir?” sorusunun yanıtı da merak edilir. Kist 4 cm’den büyükse gerekli tanının konulması önemlidir.
Karaciğer Kistlerinden Korunma Yolları
KaraciÄŸerden korunmak adına evcil hayvanlara gerekli parazit aşılarının yapılması önemlidir. Evcil hayvanların aşıları eksiksiz yapıldığında bulaÅŸma riski tamamen ortadan kalkar. Bu nedenle evcil hayvanlara gerekli aşıların yaptırılması korunmak adına alınması gereken önlemlerin başında gelir.
Bunun yanında kiste neden olan parazitler meyve ve sebzelerin üzerinde de bulunabilir. Bu sebeple sebze ve meyvelerin tüketilmeden önce çok iyi yıkanması gerekir. Kistten korunma yollarının yanı sıra “KaraciÄŸer kisti sırt aÄŸrısı yapar mı?” sorusunun yanıtı da merak edilir. Bu hastalığın septomları durum ilerleyene kadar ortaya çıkmaz bu sebeple kontrolünün hemen saÄŸlanması önemlidir. KaraciÄŸerde yaÅŸanan aÄŸrı genellikle sırt ya da saÄŸ omuz aÄŸrısı ile karıştırılır.
Bilgi talep formunu doldurarak karaciÄŸer kisti tedavisi ile ilgili merak ettiklerinizi öÄŸrenebilirsiniz.
Yorum Ekle
