Addison Hastalığı Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

 

Nadir görülen hastalıklardan biri olan Addison hastalığının temel nedeni böbreküstü bezlerinin yeterli hormonları salgılamamasıdır. Erken evrede tedavi edilmediÄŸinde krize yol açar ve kiÅŸinin hayatı için tehlikeli bir boyut kazanır. Bu hastalık genellikle 30 ile 50 yaÅŸ arasında teÅŸhis edilir. Ä°laçla tedavi edilebilen Addison hastalığı belirgin olarak aşırı yorgunluk, kilo kaybı, tuz tüketme isteÄŸi ve iÅŸtahsızlık ÅŸeklinde kendini belli eder. Peki Addison hastalığı nedir?

Addison Hastalığı Nedir?

Böbreküstü bezlerinin salgılaması gereken hormonların biri ya da daha fazlasını yetersiz miktarda üretmesi sonucu ortaya çıkan bir endokrinolojik hastalıktır ve nadir görülür.

Addison Hastalığının ÇeÅŸitleri Nelerdir?

KiÅŸideki adrenal yetersizliÄŸi primer (birincil) adrenal yetersizlik ve sekonder (ikincil) adrenal yetersizlik ÅŸeklinde ortaya çıkar.

Primer (birincil) adrenal yetersizlik: Adrenal korteksin hasar alıp, yeterli düzeyde hormon üretmediÄŸi durumdur. Genellikle otoimmün hastalık sonucu oluÅŸum gösterir. Bu durumda belirlenemeyen bir sebeple bağışıklık sistemi adrenal korteksi yabancı olarak görür ve saldırarak yok etmeye çalışır.

Sekonder (ikincil) adrenal yetersizlik:

Böbreküstü bezini uyaran hormonun salgılandığı hipotalamus ve hipofiz bezlerine etki eden hastalıklar nedeniyle böbrek üstü bezinin yetersiz uyarılmasıdır.

Addison Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

“Addison hastalığı neden olur?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

• Bağışıklık sisteminin böbreküstü bezine saldırması
• Böbrek üstü bezlerinin kanaması
• Böbreküstü bezlerinin verem hastalığı
• DiÄŸer kanserlerin böbrek üstü bezlerine metastaz yapması
• Mikrobik hastalıklar

Addison Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Addison hastalığı belirtileri birkaç ay içinde yavaÅŸ yavaÅŸ ortaya çıkar. Belirtiler genellikle tuz tüketme isteÄŸi, karın aÄŸrısı, baÅŸ dönmesi, aşırı yorgunluk, bulantı ve kusma, güçsüzlük, kilo kaybı, kas ve eklem aÄŸrıları ve iÅŸtahsızlıktır. Hastalıkla ortaya çıkan bulgular da baÅŸ, boyun, el, sırt ve diÅŸ eti mukozasında kan basıncı düÅŸüklüÄŸü, koyulaÅŸma, kasık bölgesi ve koltuk altında kılların azalması ve cinsel isteÄŸin azalmasıdır.

Addison Hastalığının Tanısı

Hastalığın erken evrede teÅŸhis edilmesi güçtür. Tanı konulması için uyarı testi ve kortizol düzeyi testi gerekir. Bu hastalığın sekonder adrenal yetersizlikten ayırt edilmesi için de kanda ACTH düzeyine bakılır.

Addison Hastalığı Tedavisi

Addison hastalığı tedavisi eksik olan hormonu yerine koyma ÅŸeklindedir ve genel olarak hayat boyu süren bir tedaviyi gerekli kılar.

Addison Hastalığı Hangi Hormonların EksikliÄŸinde Görülür?

Addison hastalığı görülmesi aÅŸağıdaki hormonların eksikliÄŸi ile olur. Bu hormonlar: Androjen, glukokortikoid ve mineralokortikoiddir.

Addison Krizinden Korunmak Ä°çin Bunlara Dikkat!

• Addison hastaları, hastalığını tanımlayan ve gerekli durumlarda yapılacaklar hakkında bilgi sunan bilgi kartı olan bilekliÄŸi takmalıdır.
• Hastalar ilaçlarını düzenli almalı ve asla aksatmamalıdır.
• Travma, enfeksiyon, kan kaybı, fiziki stres gibi durumlarda ilaç dozunun artması gerekebilir. Doz arttırıldığında adrenal kriz yaÅŸandığında hasta mutlaka doktora götürülmelidir.
• Hastalığa sahip kadınların gebelik süreçlerini kadın doÄŸum ve endokrinoloji uzmanları ile sıkı takip içinde geçirmesi önemlidir.

Addison Hastalığı Hamileliği Engeller mi?

Bu hastalık hamilelik için engel teÅŸkil etmez. Yani addison hastası olan kadınlar da saÄŸlıklı bir hamilelik süreci geçirebilir. Ancak hamilelik süreçte mutlaka hem kadın doÄŸum uzmanına hem de endokrinoloji uzmanına rutin olarak gidilmelidir.

Kimler Risk Altındadır?

“Addison hastalığı nedir tıp literatüründe riskli grup kimdir?” sorusu tip 1 diyabet, hashimoto gibi otoimmün hastalığı olanlar riskli gruptadır ÅŸeklinde yanıtlanabilir.

Addison Hastalığı Ä°çin Evde Bakım

Addison hastaları yanlarında her zaman bir tıbbi uyarı kartı taşımalı. Ayrıca hasta yanında mutlaka yedek ilaç ve glukokortikoid enjeksiyon kiti taşımalıdır. Hastanın yıllık kontrollerini düzenli yaptırması da önemli.