444 3 703

Epilepsi Nedir? Epilepsi Belirtileri Nelerdir?

Bilgi Talep Formu

 

Epilepsi nedir?” sorusu konu nörolojik hastalıklar olduÄŸunda merak edilen konular arasında. Halk arasında sara olarak da adlandırılan bu hastalık nörolojik hastalıklar arasında 4. sırada ve nöbetler halinde seyreden bir ilerleyiÅŸe sahip. Beyin hücrelerinde yaÅŸanan anormal elektrik aktiviteden kaynaklanan sara hastalığında kiÅŸinin beyin aktivitesinde geçici olarak bozulma yaÅŸanır. Epilepsi hastalarının davranışları kısa süreli nöbet süreleri ile karakterizedir ve bu hastalığın dünya genelinde yaÅŸanma sıklığı %1’dir. Peki epilepsi nedir, belirtileri nelerdir? İşte bu soruların yanıtı ve bilinmesi gerekenler:

Epilepsi Hastalığı Nedir?

Epilepsi, genellikle geliÅŸigüzel nöbetler halinde oluÅŸur. Farklı nedenlere baÄŸlı olarak geliÅŸen sara hastalığı tekrar eder. Beyindeki nöron grubunda anormal elektrik aktivitesine baÄŸlı olarak oluÅŸan bu nörolojik rahatsızlık sırasında hastanın beyin fonksiyonlarında geçici bozulmalara yaÅŸanır. Nöbet anında belirtiler genellikle belirsiz olsa da vücut hareketleri beyin fonksiyonlarının bozulması nedeniyle kontrol dışıdır. Bu nöbetler genellikle 30 saniye ile 2 dakika gibi bir aralıkta sürer. Ancak bazı hastalar 5 dakikadan daha uzun süren nöbetler geçirebilir.

Epilepsi Hastalığı Neden Olur?

“Epilepsi neden olur?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Bu hastalık birçok nedenden kaynaklanabilir ve her yaÅŸtan insanı etkileyebilir. Ancak genellikle çocukluk döneminde baÅŸlar. Epilepsi nöbetini tetikleyen nedenler ise beyni etkileyen her türlü hastalıktır. KiÅŸinin nöbet geçirmesine neden olabilecek durumlar aÅŸağıdaki gibi sıralanabilir:

  • Anne karnında enfeksiyon geçirilmesi,
  • Alzheimer hastalığı,
  • Çocukluk dönemi nöbetleri,
  • DoÄŸum anında bebeÄŸin oksijensiz kalması,
  • GeliÅŸimsel beyin malformasyonları,
  • Genetik ve metabolik rahatsızlıklar,
  • Kafa travmaları,
  • Menenjit,
  • Tümörler.

Epilepsi Belirtileri Nedir?

Epilepsi nöbetleri, kiÅŸinin beyninde fonksiyon bozukluÄŸundan kaynaklıdır ve bu bölgenin iÅŸlevine göre yarattığı belirtiler farklılık gösterebilir. Epilepsi belirtileri genel olarak ÅŸöyledir:

  • Hızlı göz kırpma,
  • Kol ve bacaklarda kontrol edilemeyen hareketler,
  • Anksiyete, dejavu ya da korku gibi psikolojik belirtiler,
  • Sabit bir noktaya bakma,
  • Başı seri ÅŸekilde sallama,
  • Åžuur kaybı yaÅŸama,
  • Vücutta ani kasılmaların olması.

Epilepsi Nöbet Öncesi Belirtileri Nedir?

Nöbet beynin küçük bir bölgesinde baÅŸladığında bu durum baÅŸlangıçta belirtiler verebilir ve bu duruma aura adı verilir. Bu belirtiler ise ani korku hissi, görme veya duymada deÄŸiÅŸiklik, kötü kokular alma, midede baskı hissi ya da bulantı ve uyuÅŸma ÅŸeklinde yaÅŸanabilir.

Epilepsi ÇeÅŸitleri Nelerdir?

Epilepsi nöbeti farklı ÅŸekillerde görülebilir. İşte epilepsi çeÅŸitleri:

Basit Parsiyel Nöbet

Bu nöbette bilinç açıktır. YaÅŸanan belirtiler ise nöbetin kaynaklandığı beyin bölgesine göre farklılık gösterir. Nöbet temporal lobdan kaynaklanıyorsa kiÅŸide ani korku, yaÅŸanmış bir durumu olmamış gibi hissetme, kötü kokular alma ve huzursuzluk ÅŸeklinde belirtiler yaÅŸanır. Frontal lobdan kaynaklanan nöbetlerde kiÅŸinin hareketlerinde sorunlar görülür. Nöbet parietal lobdan kaynaklanıyorsa kiÅŸi geçici uyuÅŸukluk belirtileri sergiler. Oksipital lobdan kaynaklanan nöbetlerde ise kiÅŸi deÄŸiÅŸik renkler görür ve görmenin yarısını etkileyen flaÅŸ benzeri ışıklar görür.

Jeneralize Nöbet

Bu nöbetler beynin tümüne yayılır ve sara nöbeti olarak bilinir. Nöbet sırasında kiÅŸi kaskatıdır ve yere düÅŸtükten sonra vücudundaki tüm kaslar kasılıp gevÅŸer. Nöbet anında yaÅŸanan ÅŸiddetli hareketler ise kiÅŸinin kontrolü dışındadır.

Kompleks Parsiyel Nöbet

Bu durumda hastada basit parsiyel nöbet ve bilinç etkilenmesi yaÅŸanır. KiÅŸide ÅŸaÅŸkın bakma, çiÄŸneme, yutkunma ve yalanma gibi belirtiler gözlemlenebilir. Bazı durumlarda kiÅŸi etrafta dolaÅŸabilir ve hasta kendine geldiÄŸinde de yaÅŸananları hatırlamayabilir.

Epilepsi Evreleri Nelerdir?

Sara hastalığının diÄŸer adı epilepsidir ve bu durum evreler halindedir. Bazı kiÅŸiler bu rahatsızlığı yaÅŸamadan önce bazı belirtiler hissedebilir. KiÅŸinin yaÅŸadığı nöbet beynin küçük bir bölümünden kaynaklı yaÅŸanıyorsa nöbet öncesinde belirtiler gözlemlenir. Bu belirtiler genel olarak uyuÅŸma, iÅŸitme ve görme kaybı, kötü koku alma, duygu durum deÄŸiÅŸimi ve mide bulantısı ÅŸeklindedir.

Epilepsi Tanısı Nasıl Konur?

Sara hastalığı tedavisi sürecinin baÅŸlaması için doÄŸru tanı önemlidir. Bu nedenle kiÅŸinin yaÅŸadığı nöbet doÄŸru tarif edilmelidir. Bu aÅŸamada hastalık bir nörolog tarafından takip edilir. Tanılama için de bilgisayarlı tomografi, EEG (Elektroensefalograi Testi), PET ve MR gibi tetkikler istenebilir.

Epilepsi Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Epilepsi Hastalığı Nasıl Geçer?

Epilepsi tedavileri, multidisipliner bir yaklaşımla konusunda uzman nörolog, radyolog, nöropsikolog, psikiyatrist, nükleer tıp uzmanı ve beyin cerrahı ile birlikte deÄŸerlendirilir. Bu süreçte de hastaya özel bir tedavi süreci planlanır. Tedaviye direnç gösteren durumlarda da cerrahi tedavi deÄŸerlendirilir.

Epilepsi Krizi Geçiren Hastaya Yaklaşım Nasıl Olmalıdır?

Epilepsi ilk yardım aÅŸaması önemlidir. Nöbet sırasında kiÅŸinin aÄŸzına sert bir cisim yerleÅŸtirilmesi doÄŸru bir müdahale deÄŸildir. Bu sert cisim nedeniyle hastanın diÅŸleri kırılabilir ya da hastanın boÄŸazı tıkanabilir ve nefes alması güçleÅŸebilir. Bu sebeple hasta nöbet sırasında yan yatırılmalıdır. Böylelikle nöbet anında kusma yaÅŸanır ya da salya salgılanırsa hastanın boÄŸulması önlenir. Bunun yanında hastanın başını korumak için destek ya da yastık konulmalıdır. Ayrıca çevrede hastaya zarar verebilecek eÅŸyalar alınmalı ve hasta gözlük takıyorsa mutlaka çıkarılmalıdır. Nöbet geçiren kiÅŸinin etrafının boÅŸ olması da rahat nefes alması adına önemlidir. Hastada kemer, baÅŸörtüsü ve kravat varsa mutlaka gevÅŸetilmelidir. Hastaya nöbet anında su içirilmemelidir. Bu hastanın boÄŸulmasına neden olabilir. Peki sara hastalığı bulaşıcı mı? Bu hastalık bulaşıcı deÄŸildir. DoÄŸuÅŸtan gelen ya da sonradan geliÅŸen etmenler nedeniyle yaÅŸanır.

Epilepsi Hastaları Gebe Kalabilir mi?

Uzman görüÅŸü ile süreci yönetmek için anne adaylarının hamilelik öncesinde mutlaka doktoruyla görüÅŸmesi gerekir. Bu süreçte, yaÅŸanan durumu nasıl yönetmesi gerektiÄŸini deÄŸerlendirerek hamilelik öncesi ve hamilelik döneminde uygulanması gereken tedavi deÄŸiÅŸiklikleri doktorla birlikte gözden geçirilmeli. Bu deÄŸerlendirmede hamilelik öncesi dönemde sık sık epilepsi nöbeti geçirilmesi halinde yaÅŸanan nöbetleri daha iyi kontrol edene kadar hamilelik tavsiye edilmez. Konu hakkında daha detaylı bilgi için "Epilepsi Hastaları Gebe Kalabilir mi?" baÅŸlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Nöbetlerden kaynaklanan beyin hasarı ya da yaÅŸam kaybı nadir görülür. Ancak yaÅŸanan nöbetin uzun sürmesi ya da kısa süre içinde birden çok nöbetin yaÅŸanması hastanın yaÅŸamını yitirmesine neden olabilir. Bunun yanında nöbet anında uzun süre nefes alamama durumu hastanın oksijensiz kalmasına sebebiyet vereceÄŸinden beyin hasarı veya ölüm yaÅŸanabilir.

Epilepsinin birçok türünde kalıtım bulunur. Bu nöbetlerin temelinde kompleks kalıtım, kromozom bozuklukları ve tek gen defektleri yatar ve epilepsilerin sadece %1'ini oluÅŸturur.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 10.10.2024 11:01Yayınlanma Tarihi: 06.02.2023 00:00
Yorum Ekle


KATEGORİLER
Bilgi Talep Formu

Bilgi almak için lütfen formu doldurun!