Solunum Sistemi Hastalıkları Nelerdir?

 

Solunum sistemi hastalıkları, solunum sistemi ve buna baÄŸlı organlarda geliÅŸen hastalıkları ifade eder. Fizyolojik bir süreci içeren solunumla yaÅŸam için gerekli olan oksijen saÄŸlanır. Bunda görevli olan solunum sistemi, solunum yolları ve akciÄŸerler olmak üzere iki bölüme ayrılır. Peki solunum sistemi hastalıkları nelerdir? Nasıl tedavi edilir? Ä°ÅŸte bu sorunun yanıtları:

Üst Solunum Yolu Hastalıkları Nelerdir?

• Alerjik rinit
• Anjin
• Farenjit
• Grip
• Larenjit
• Nazal polipler
• Orta kulak iltihabı
• Rinit (nezle)
• Sinüzit
• Tonsilit (bademcik iltihabı)

Rinit

Üst solunum yolu hastalıkları arasında olan rinit, insanlarda en sık görülen viral enfeksiyondur. Rinit, burun içini kaplayan mukozanın enflamasyonunu ifade eder. Rinitler alerjik rinit, enfeksiyöz rinit, non alerjik veya nonenfeksiyöz rinit olmak üzere üç gruba ayrılır. Aşırı duyarlılık ve genetik alerjik rinitte etkilidir. Enfeksiyöz rinitlerde virüsler ön plandadır. Nonalerjik-nonenfeksiyöz rinitlerin nedeni de östrojen etkisi, stres, trakeotomi ve larenjektomidir.

Rinit Belirtileri:

• Burunda tıkanıklık,
• Burun, göz veya damakta kaşıntı,
• Gözaltında koyu çizgiler ve ÅŸiÅŸkinlik,
• Hapşırma,
• Koku almada zorluk,
• Burunda kanama,
• Ses deÄŸiÅŸikliÄŸi,
• Sulu ve bol burun akıntısı.

Farenjit

Farenks mukozasının iltihabi bir hastalığıdır. Farenksin birdenbire baÅŸlayan enfeksiyonu akut, tekrarlayan uzun süreli enfeksiyonu ise kronik faranjittir. Farenjit beta enfeksiyonu, gastroözefageal reflü, tedavisi iyi gerçekleÅŸmeyen akut farenjit, kronik sinüzit, kronik öksürük gibi durumlarda kronikleÅŸebilir.

Farenjit Tanı yöntemleri: Tanıda boÄŸaz kültürü kullanılır.

Tedavi: Antibiyotik verilerek semptomatik tedavi uygulanır. Farenjitin bulaşıcıdır. Bu nedenle korunma çok önemlidir.

Larenjit

Solunum sistemi hastalıkları ve tedavileri larenjit inflamasyonu için de geçerlidir. Bu durum genellikle 6 ay ile 6 yaÅŸ arası çocuklarda görülür. Genellikle de soÄŸuk havalarda ortaya çıkar. Nedeni genelde virüsler, vücut direncinin düÅŸmesi, yetersiz beslenmedir.

Larenjit belirtileri: YetiÅŸkinlerde yüksek ateÅŸ, öksürük, aÄŸrı ve ses kısıklığı ile seyreder. Ancak çocuklarda daha ağır bir tablo gözlemlenir. Çocuklarda 2-3 gün önceden baÅŸlayan hafif ateÅŸ, burunda akıntı, öksürük, ses kısıklığı geliÅŸir.

Tanı Yöntemleri: Klinik belirti ve bulgulara dayanılarak tanı konur. Ayrıca grafiler çekilir ve çocuklarda da kan gazlarına bakılır.

Tedavi: Tıbbi tedavi yapılır.

Anjin

Üst solunum yolu hastalıkları belirtileri arasında anjin de bulunur. Bu hastalık bademcik ve yutağın iltihaplanması ile karakterize bir hastalıktır. Genellikle de çocuklarda görülür.

Anjin belirtileri:

• Ağızda kötü koku,
• Ani baÅŸlayan ateÅŸ,
• AteÅŸ yükselmesi,
• Bademcik ve yutakta kızarıklık ile ÅŸiÅŸlik nedeniyle hastanın aÄŸzını zor açması,
• Bademciklerin üzerinde apseler, iltihaplı akıntı,
• BoÄŸaz aÄŸrısı,
• BoÄŸazda aÄŸrı, kuruluk, yanma ve kaşınma hissi,
• Bulantı,
• Bulantı, kusma, iÅŸtahsızlık,
• Burun akıntısı ya da burun tıkanıklığı,
• Burun akıntısı,
• Çene altı lenf bezlerinde aÄŸrı,
• Dilin paslı ve ÅŸiÅŸmesi,
• Gıcık öksürüÄŸü,
• Kol ve bacaklarda aÄŸrı,
• Öksürük, ses kısıklığı,
• Yutma güçlüÄŸü ve aÄŸrı.

Anjin Komplikasyonlar:

• Orta kulak iltihabı,
• Kalp ve eklem romatizması,
• Sinüzit,
• Kronik anjindir.

Anjin Tanı Yöntemleri: Klinik belirti ve bulgulara göre tanı konur. Hastalık etkeninin tespiti için boÄŸaz kültürü taraması yapılır.

Tonsillit

Tonsillit bir bademcik enfeksiyonudur. Akut tonsillit iyileÅŸmeden 4 haftadan uzun sürerse kronik tonsillit adını alır. Genel olarak çocukları etkiler. Okul öncesi çocuklar için virüsler etkili olurken daha büyük çocuklarda bakterileri etkendir.

Belirtiler:

• Ani baÅŸlayan üÅŸüme ve titremeyle birlikte ateÅŸ,
• BaÅŸ aÄŸrısı,
• BoÄŸaz aÄŸrısı,
• Çocuklarda letarji (uyku hali), karın aÄŸrısı, kusma, febril konvülziyonlar,
• Kırgınlık, eklem aÄŸrıları ve kulaÄŸa yansıyan aÄŸrı,
• Servikal lenfadenopatiler,
• Tonsiller hiperemik (kızarık) ve hipertrofik (aşırı büyük) durumlar,
• Yutma güçlüÄŸü.

 

Alt Solunum Yolu Hastalıkları Nelerdir?

• AkciÄŸer hastalıkları (pnömoni (zatürre), Plevral Efüzyon (plörezi), ampiyen, pnömotoraks, hematoraks, hidrotoraks, atelektazi, pulmoner ödem, Pulmoner Hipertansiyon, amfizem, akciÄŸer kanseri)
• Akut bronÅŸit/ BronÅŸiolit
• Astım
• Astım bronÅŸiyole (astım bronÅŸiyal)
• BronÅŸektazi enfeksiyonu
• KOAH alevlenmesi
• Kronik bronÅŸit
• Verem (TBC-Tüberküloz)

BronÅŸit

Solunum sistemi hastalıkları belirtileri arasında bronÅŸitte bulunur. BronÅŸların iltihaplanmasıdır. Bu hastalığın 2 yılda bir tekrar etmesi ve en az 3 ay sürmesi kronik bronÅŸit durumuna iÅŸaret eder.

BronÅŸit belirtileri:

• AteÅŸ,
• Balgam,
• Efor dispnesi,
• GöÄŸüste yanma,
• Hemoptizi, (kan tükürme)
• Hırıltılı solunum ve solunum güçlüÄŸü,
• Öksürük,
• Siyanoz.

BronÅŸit Tanı Yöntemleri: Fiziki muayene, iyi alınmış anamnez, akciÄŸer grafileri, bronkografi, bronkoskopi, tam kan sayımı ve kan gazlarının deÄŸerlendirilmesiyle tanı konur.

BronÅŸiolit

BronÅŸiollerin iltihaplanmasıdır. Akut baÅŸlayabileceÄŸi gibi farenjit, larenjit veya bronÅŸit sonucunda da görülebilir. 

Belirtiler:

• 39-40 °C ateÅŸ,
• Burun kanadı solunum,
• Dehidratasyon,
• Hızlı solunum,
• Interkostal kaslarda ve supraklavikular çukurlarda solunumla içeri doÄŸru çekilmeler,
• Nöbet halinde inatçı öksürük,
• Oksijen yetersizliÄŸine baÄŸlı derinin morarması (Siyanoz),
• Soluk alırken ıslık sesi çıkması (Wheezing),
• Solunum güçlüÄŸü.

Tanı Yöntemleri: Muayene ve akciÄŸer grafileri ile tanı konulur.

Tedavi: Hastanede acil tedavi gereklidir.

Astım Bronşiyole (Astım Bronşit)

Astın bronÅŸit alt solunum yolu hastalıkları arasındadır. Genetik yatkınlık önemlidir.

Belirtiler:

• GöÄŸüste sıkışıklık,
• Hırıltılı ve hışırtılı solunum,
• Kuru öksürük,
• Nefes darlığı,
• Sıklıkla geceleri gelen ve uykudan uyandıran inatçı öksürük.

Tanı Yöntemleri: Ä°yi alınmış anamnez, akciÄŸer grafileri, sekresyon incelemeleri, alerjik testler, solunum fonksiyon testleri tanı koymada yardımcı olur.

Tedavi: Tıbbi tedavi uygulanır.

BronÅŸektazi

BronÅŸların elastik dokusunun ve kas yapısında bazı bozulmalara baÅŸlı olarak yaÅŸanan geniÅŸlemedir. Bu duruma çocukluk döneminde sık yaÅŸanan solunum yolu enfeksiyonları, enfeksiyonlar ve bağışıklık sistemindeki bozukluklar neden olur.

Belirtiler:

• Alevlenme dönemlerinde hemoptizi,
• Balgam çıkarma (Balgam özellikle sabahları çıkarılır. Kötü kokulu, pürülan ve bazen de kanlı olabilir.),
• Çomak parmak bulgusu,
• Ekspirasyonda zorlanma,
• GöÄŸüs aÄŸrısı,
• Kronik öksürük,
• Nefes darlığı,
• Siyanoz,
• Yorgunluk,

Tedavi: BronÅŸların temizlenmesi tedavide önemli bir basamaktır. BronÅŸektazili bölge sınırlıysa cerrahi tedaviye baÅŸvurulabilir. Solunum yetmezliÄŸine giden vakalarda akciÄŸer transplantasyonu yapılmaktadır.

Solunum Sistemi Hastalıkları ve Korunma Yolları

Solunum sistemi hastalıkları ve korunma yolları merak edilen konular arasında. Özellikle kış aylarında solunum sistemi hastalıkları artar. Solunum yollarında hastalığa neden olan enfeksiyonlar, hapşırma ya da öksürme ile ortaya saçılan damlacıklarla bulaşır. Bu hastalıklardan korunmak adına alınabilecek önlemler aÅŸağıdaki gibidir:

• Dengeli ve saÄŸlıklı bir beslenme düzeni uygulanmalı.
• Günde 6 saat uyumaya özen gösterilmeli.
• Hareketli bir yaÅŸam tarzı benimsenmeli.
• Kapalı ortamlar kış ayları da dahil olmak üzere sık sık havalandırılmalı.
• Eller sık sık yıkanmalı.
• Özellikle hapşırma ve öksürme sonrası eller mutlaka temizlenmeli.
• Klozet kapağı her tuvalet kullanımı sonrası kapatılmalı ve sifonu çekilmeli.
• Kalabalık ortamlardan olabildiÄŸinde kaçınılmalı.

Solunum Sistemi Hastalıkları Nasıl Bulaşır?

“Solunum sistemi hastalıkları nasıl bulaşır?” diye merak ediyorsanız bunun bulaÅŸmaya neden olan etkenin canlı kalabilme özelliÄŸine göre farklılık gösterdiÄŸini bilmelisiniz. Etken doÄŸrudan bulaÅŸma ile duyarlı kiÅŸiyle olan yakın temasla damlacık ile geçer. Dolaylı bulaÅŸmada ise havada asılı kalan damlacık çekirdeÄŸi ile bulaÅŸma yaÅŸanır. Bunun yanında el, eÅŸya ve besin maddeleri ile de bulaÅŸma gerçekleÅŸir.

Solunum Sistemi Hastalıklarında Beslenme

Solunum sistemi hastalıklarında beslenme tedavi sürecinde önemlidir. Bu nedenle hastalık döneminde kiÅŸinin alacağı için protein miktarı arttırılmalıdır. Ayrıca beslenme ile alınan enerjinin %50’sinin karbonhidratlardan gelmesi önemlidir. Ancak karbonhidrat kaynağı olarak kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir. Hastanın vitamin ve mineral gereksiniminde A, B, C, D, E, K, Omega-3 ve omega-6 yaÄŸ asitleri, magnezyum, selenyum, çinko içeren besinlere ağırlık verilmelidir.

Solunum Sistemi Hastalıkları Tedavi Yöntemleri

“Üst ve alt solunum yolu hastalıkları nelerdir?” diye merak ediyorsanız tedavinin her hastalık özelinde farklılık gösterdiÄŸini bilmelisiniz. Ayrıca solunum sistemi hastalıkları tedavi yöntemleri için mutlaka tıbbi yardım almanız gerektiÄŸini de unutmamalısınız.