HaÅŸimato Nedir? Belirtileri Nelerdir?

 

HaÅŸimato tiroid bezi ile ilgili bir otoimmün hastalıktır. Yani vücut bağışıklık sistemi yanlışlıkla kendi dokularını hedef alarak tiroid bezini hasara uÄŸratır. Bu durum da tiroid hormon üretiminde azalmaya veya artışa neden olabilir. Endokrinolojik hastalıklar arasında oldukça sık rastlanan bu durum özellikle kadınlar için büyük bir risk taşır. EÄŸer siz de yorgunluk, kilo alma, depresyon gibi ÅŸikayetler varsa, bu durumları bir türlü atlatamıyorsanız haÅŸimatonun belirtileri ile karşı karşıya olabilirsiniz. Peki hangi belirtiler haÅŸimatonun habercisi olabilir? Ä°ÅŸte tüm detaylarıyla haÅŸimato hakkında merak edilenler:

Haşimato Hastalığı Nedir?

“HaÅŸimato nedir?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir: HaÅŸimato tiroid bezinin otoimmün bir hastalığıdır. Hastalıkta bağışıklık sistemi tiroid bezine saldırarak kronik inflamasyona neden olur. Kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür ve genellikle 30-50 yaÅŸ arası kiÅŸilerde ortaya çıkar. Hastalığın kesin sebebi bilinmemekte ancak genetik faktörlerin etkili olduÄŸu düÅŸünülmekte.

Haşimato Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

HaÅŸimato belirtileri tiroid bezinin düzgün çalışmamasından kaynaklanan semptomlar nedeniyle ortaya çıkar. Belirtiler aÅŸağıdaki gibi sıralanabilir:

• Asabiyet,
• Depresyon,
• Dilde büyüm,
• Eklem aÄŸrısı,
• Gözaltları ve yüzde ÅŸiÅŸme,
• Ä°stemsiz kilo alımı,
• Ä°ÅŸtahsızlık,
• Kabızlık,
• Kas aÄŸrısı,
• Kas güçsüzlüÄŸü,
• Kırılgan tırnaklar,
• Konsantrasyon bozukluÄŸu,
• KonuÅŸmada yavaÅŸlama,
• Kuru cilt,
• Nabız sayısında düÅŸme,
• Regl düzensizlikleri,
• Saç dökülmesi,
• SoÄŸuÄŸa karşı dayanıksızlık,
• Soluk cilt,
• Unutkanlık,
• Yorgunluk.

HaÅŸimato Nedenleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?

HaÅŸimato hastalığı vücudun bağışıklık sisteminin tiroid bezlerine saldırdığı otoimmün bir hastalıktır. Bu durumda tiroid bezleri yeterince hormon üretemez ve metabolizma yavaÅŸlar. HaÅŸimatonun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik faktörler, çevresel faktörler, hormonal dengesizlikler gibi etkenler rol oynayabilir. Hastalığın risk faktörleri arasında kadın olmak, 60 yaşın üzerinde olmak, ailede otoimmün hastalık öyküsü bulunması, radyasyona maruz kalma gibi faktörler yer alır.

Guatr, Tiroit ve Haşimato Hastalığı Arasındaki Farklar Nelerdir?

“HaÅŸimato hastalığı nedir?” sorusu kadar hastalıklar guatr ve tiroit arasındaki farkların neler olduÄŸu da merak edilir.

Tiroit bezinin saÄŸlıklı bir ÅŸekilde çalışması metabolizmanın düzgün iÅŸleyiÅŸini saÄŸlar. Ancak bazı durumlarda tiroit bezindeki sorunlar hormonal dengesizliklere neden olabilir. Bu problemlerden biri de haÅŸimato hastalığıdır. Otoimmün bir hastalıktır vücuttaki bağışıklık sistemi tiroid bezine saldırarak hasara neden olur. Bu nedenle tiroid hormonları düzgün bir ÅŸekilde üretilmez metabolizma yavaÅŸlar. Guatr tiroit bezinin büyümesine neden olan bir rahatsızlık olmakla birlikte haÅŸimato hastalığından farklıdır. Guatrın belirtileri arasında boyunda ÅŸiÅŸlik, nefes almada zorlanma ve yutkunmada güçlük bulunurken haÅŸimatonun belirtileri daha geniÅŸ kapsamlıdır. Hastalığın belirtileri arasında yorgunluk hissi, kilo alma, depresyon, sinirlilik, saç dökülmesi gibi ÅŸikayetler bulunur. Ayrıca kadınlarda regl döngüsünde bozulmalar da görülebilir. Hastalık belirtileri kiÅŸiden kiÅŸiye deÄŸiÅŸebilir ancak herhangi bir ÅŸikâyeti olan bireylerin mutlaka doktor kontrolünden geçmeleri gerekmektedir. HaÅŸimato hastalığına sahip olan kiÅŸilerde aynı zamanda diÄŸer otoimmün hastalıkların görülme olasılığı da yüksektir. Hastalığın erken teÅŸhis ve tedavi edilmesi önemlidir. Bu nedenle tiroid fonksiyon testleri düzenli olarak yapılmalıdır.

Haşimato Hangi Hastalıklara Neden Olur?

HaÅŸimato hastalığı sadece tiroit bezinde deÄŸil, aynı zamanda diÄŸer organ sistemlerinde de sorunlara yol açabilir. Hastalarda hipotiroidiye ek olarak ÅŸu sorunlar da görülebilir:

• Kardiyovasküler hastalıklar: DüÅŸük tiroid hormonu seviyeleri, kalp atış hızını düÅŸürerek kan basıncını azaltabilir, kolesterol seviyelerini artırabilir. Bu faktörler kardiyovasküler hastalıklara yol açabilir.
• Regl düzensizlikleri: Hastalarda regl dönemi ile ilgili sorunlar sıkça meydana gelir. Regl döngüsünde deÄŸiÅŸiklikler, aşırı kanama veya düzensiz regl dönemleri yaygındır.
• Ä°nfertilite: Tiroit hormonlarının doÄŸru düzeyde çalışmaması infertiliteye neden olabilir.
• Depresyon: Tiroid hormonları depresyon üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Hipotiroidi durumunda depresyon riski arttığı için depresyon belirtileri gösterilebilir.
• Cilt problemleri: Tiroid hormonları cildin saÄŸlıklı kalmasını saÄŸlar. Hipotiroidi durumunda cilt kuruluÄŸu, kaşıntı, döküntüler görülebilir.

HaÅŸimato hastalığına sahip olan kiÅŸiler bu sorunların yanı sıra diÄŸer otoimmün hastalıklara da yatkın olabilirler. Bu nedenle özellikle ailesinde otoimmün hastalık öyküsü olan kiÅŸilerin düzenli takibi önemlidir.

Haşimato Nasıl Teşhis Edilir?

HaÅŸimato teÅŸhisi koymak için bir dizi test yapılması gerekir. TeÅŸhis genellikle kan testleri ile konulur. Kan testleri tiroid hormonları ve antikor seviyelerini ölçer. TSH (tiroid uyarıcı hormon) testi sonrası seviyesinin yüksek olması tiroit bezinin düzgün çalışmadığının bir iÅŸaretidir. Ayrıca TPO antikoru, TG antikoru gibi tiroid bezine saldıran antikorların seviyeleri de ölçülür. Bazı durumlarda ultrason veya biyopsi gibi daha ileri testler gerekebilir. Ultrason tiroit bezindeki nodüllerin boyutunu ve sayısını belirlemek için kullanılırken biyopsi ise tiroit dokusundaki anormal hücreleri inceler. Hastalık teÅŸhis edildikten sonra tedaviye baÅŸlamak önemlidir. Düzenli doktor kontrolleri ve uygun ilaç tedavisi ile hastaların yaÅŸam kalitesi artırılabilir.

Haşimato Nasıl Tedavi Edilir?

Hastalığın tedavisi genellikle hormon replasman terapisidir. Tedavi vücudun ihtiyaç duyduÄŸu hormonları yerine koymayı amaçlar. Hormon replasman terapisi sentetik tiroit hormonu (levotiroksin) almaktan oluÅŸur. Doz hastanın yaşına, saÄŸlığına göre deÄŸiÅŸebilir. Hormon replasman tedavisinin yanı sıra bazı doÄŸal ilaçlar da hastalara yardımcı olabilir. ÖrneÄŸin bazı bitkisel takviyeler, iyot takviyesi veya gluten içermeyen bir diyet gibi seçenekler önerilebilir. Ancak herhangi bir takviye veya diyet deÄŸiÅŸikliÄŸi yapmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Haşimato Hastalığı ve Gebelik

Hastalık hamilelikte daha sık görülür ve gebeliÄŸin ilk üç ayında belirtiler artabilir. Hamilelik sürecinde hormonal deÄŸiÅŸiklikler yaÅŸanır bu da semptomları tetikleyebilir. Semptomlar arasında yorgunluk, kilo alımı, kabızlık, saç dökülmesi, depresyon yer alır. Hamile bir kadının haÅŸimato hastalığı varsa bebeÄŸin saÄŸlığı açısından önemli riskler oluÅŸabilir. Tiroid hormonları bebeÄŸin normal büyüme ve geliÅŸimi için gereklidir. Hastalığı olan kadınların doÄŸum öncesi tedavi görmeleri ve tiroid hormon düzeyleri yakından takip edilmelidir. Ayrıca hamilelik sırasında tiroid hormon düzeyleri normalden daha yüksek veya daha düÅŸük olabilir. Bu nedenle haÅŸimato hastası kadınlar için düzenli olarak tiroid fonksiyon testleri yapılmalıdır.

HaÅŸimato En Sık Kimlerde Görülür?

Hastalık genel olarak kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülür. Özellikle menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda sıklıkla rastlanır. Bunun yanı sıra ailesinde tiroid hastalığı bulunan kiÅŸilerde ve otoimmün hastalıklara yatkın olanlarda da daha sık görülebilir. Hastalığa yakalanma riski yüksek olan kiÅŸiler arasında sigara içenler, radyasyona maruz kalanlar ve bazı virüs enfeksiyonları geçirmiÅŸ olanlar bulunur.

Haşimato Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Tedavi edilmeyen hastalarda hipotiroidizm geliÅŸebilir. Bu durumda tiroid hormonlarının yeterli miktarda üretilememesi nedeniyle metabolizma yavaÅŸlar ve kiÅŸi kilo alabilir, enerji seviyesi düÅŸebilir ve depresyon gibi psikolojik semptomlar yaÅŸayabilir. Ayrıca kalp fonksiyonları da etkilenebilir düzensiz kalp atışları gibi sorunlara neden olabilir. Tedavi edilmediÄŸinde guatr büyümeye devam edebilir, nefes almada veya yutkunmada zorluklara neden olabilir. Ayrıca kanser riski de artar. Son olarak gebelik sırasında tedavi edilmeyen Hastalarda düÅŸük doÄŸum ağırlığı, erken doÄŸum, preeklampsi ve diÄŸer komplikasyonlar görülebilir. Tedavi edilmeyen hastalarda ciddi sonuçların ortaya çıkması muhtemeldir. Bu nedenle belirtileri fark eden kiÅŸilerin zamanında tedavi almaları önemlidir.

Haşimato Hastalığında Beslenme Nasıl Olmalıdır?

HaÅŸimato beslenme alışkanlıkları tedavinin etkinliÄŸi üzerinde önemli bir rol oynar. Beslenme düzenleri tiroid hormonu seviyesi ile iliÅŸkilidir ve bu nedenle hastaların saÄŸlıklı bir diyet takip etmeleri önerilir. Beslenmede aÅŸağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:

• Ä°yot içeren yiyecekler tüketmek önemlidir. Ä°yot vücut tarafından üretilmeyen mineraldir ve tiroit hormonları için gereklidir. Deniz ürünleri, süt, süt ürünleri gibi iyot bakımından zengin gıdalar tüketilmelidir.
• Antioksidanlar açısından zengin yiyecekler de hastaların diyetlerinde yer almalıdır. Meyve, yeÅŸil yapraklı sebzeler gibi antioksidan zengini besinler tüketmek bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalığın semptomlarını azaltabilir.
• Gluten hassasiyeti olan hastaların gluten içeren gıdalardan kaçınmaları önerilir. Gluten, hastalığı olan bazı insanlar için bağışıklık sistemi tepkisine neden olabilir bu da semptomları kötüleÅŸtirebilir.

Hashimoto Hastalığına Uyumlu ve Uyumsuz Gıdalar Nelerdir?

Haşimato diyeti uygularken dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de hastalıkla uyumlu olan ve olmayan gıdalardır.

Uyumlu Gıdalar

• Fasulye ve mercimek,
• Glutensiz tahıllar,
• Hayvansal protein,
• Meyve,
• NiÅŸastalı sebzeler,
• NiÅŸastasız sebzeler,
• SaÄŸlıklı yaÄŸlar,
• Åžekersiz içecekler,
• Tohumlar, fındıklar ve fındık ezmeleri.

Uyumsuz Gıdalar

• Fast food,
• Gluten içeren gıdalar,
• Ä°ÅŸlenmiÅŸ gıdalar,
• DondurulmuÅŸ gıdalar,
• Kızarmış yiyecekler,
• Rafine edilmiÅŸ tahıllar,
• Åžeker eklenmiÅŸ gıdalar,
• Yüksek oranda iÅŸlenmiÅŸ etler.