Pankreatit Nedir? Pankreatit Belirtileri, Nedenleri Nelerdir?

 

SaÄŸlıklı bir yaÅŸam için vücudun her parçasının kendi görevini eksiksiz ve doÄŸru bir ÅŸekilde yerine getirmesi gerekir. Ancak bazen belki de çoÄŸunlukla bazı organlarda meydana gelen sorunlar hayat kalitesini ciddi anlamda düÅŸürebilir. Ä°ÅŸte bu organlardan biri olan pankreasın iÅŸlev bozukluklarından biri olan pankreatit ne yazık ki pek çok insanın hayatını olumsuz yönde etkileyebilen bir durumdur. Peki pankreatit nedir? Pankreatit belirtileri nelerdir? Ä°ÅŸte bilmeniz gerekenler:

Pankreatit Nedir?

Pankreatit, pankreas iltihaplanması olarak tanımlanır. Pankreasın iltihaplanması sonucunda ürettiÄŸi sindirim enzimleri dokusuna zarar verir. Bu durumun sonucunda da kalp, akciÄŸer ve böbreklere zarar verebilecek enflamatuar hücrelerle toksinler salınır. Pankreas esasında sindirim enzimleri yaparak ince bağırsaÄŸa salar. Bu enzimler de besinlerde bulunan yaÄŸ, karbonhidrat ve proteini parçalamakla görevlidir. Aynı zamanda kanda bulunan ÅŸeker miktarını düzenleyen hormonları üretir.

Pankreas Ä°ltihabının ÇeÅŸitleri Nelerdir?

Pankreatit belirtileri akut ve kronik pankreatit olarak farklılık gösterir. Akut pankreatit pankreasın sindirim ve diÄŸer organları etkilemesiyle ortaya çıkar. Genellikle aniden ortaya çıkan bu durum kısa nöbetlere sebebiyet verir. Bu duruma neden olan en önemli faktörler aşırı alkol tüketimi ve safra taÅŸlarıdır. Kusma, bulantı ve karın aÄŸrısı gibi belirgin belirtilere neden olur. Kronik pankreatit ise pankreasın uzun süreli iltihaplanması durumudur. Bu durumun ilerlemesiyle yara dokuları oluÅŸabilir ve pankreas iÅŸlevini yitirebilir. Kronik gerçekleÅŸen bu durumun belirtileri genellikle üst karında aÄŸrı ÅŸeklinde ortaya çıkar ve aÄŸrılar sırta vurur.

Pankreatit Kimlerde Görülür?

Pankreatit geliÅŸme olasılığı erkeklerde, fazla alkol tüketenlerde, obezite hastalarında, diyabeti olanlarda, safra taşı bulunanlarda, ailesinde safra taşı ya da pankreatit öyküsü bulunanlarda, sigara kullananlarda daha yüksektir.

Pankreatit Neden Olur?

“Pankreatit neden olur?” sorusu konu hakkında sık dile getirilir. “Pankreas iltihaplanması neden olur?” sorusunun yanıtı aÅŸağıdaki gibidir:

• Genel olarak aşırı alkol tüketimi veya safra taşı,
• Nadir olarak da ilaçlar, karın yaralanması, trigliserid seviyelerinin yüksekliÄŸi, diyabet, genetik bozukluklar.

Pankreatit Belirtileri Nelerdir?

Pankreas iltihaplanmasının belirtileri durumun türüne göre farklılık gösterir. Durumlar ve belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

Akut Pankreatit Belirtileri

• Aniden yaÅŸanan veya birkaç günde geliÅŸen aÄŸrı,
• AteÅŸ,
• Bulantı,
• Kalp ritminin hızlı olması,
• Karında ÅŸiÅŸlik,
• Karında aÄŸrı,
• Sırta yayılan üst karın aÄŸrısı,
• Yemek yerken artan aÄŸrı.

Kronik Pankreatit Belirtileri

Akut pankreatit ile aynı belirtilere ek olarak:

• Dönem dönem sırta yayılan aÄŸrı,
• Sebepsiz kilo kaybı,
• Köpüklü ishal,
• Dışkıda belirgin yaÄŸ damlacıkları,
• Yüksek kan ÅŸekeri.

Pankreatit Nasıl Teşhis Edilir?

Pankreatit tanı kriterleri yaÅŸanan durumun türüne göre farklılık gösterir. Bunlar:

Akut Pankreatit Tanısı

Akut pankreatit için doktor lipaz ve amilaz seviyelerini ölçen kan testi isteyebilir. GerektiÄŸinde de bilgisayarları tomografi (BT taraması), ultrason istenebilir.

Kronik Pankreatit Tanısı

Daha karmaşık olan kronik pankreatit için gerekli olan testler aÅŸağıdaki gibidir:

• Dışkı testi
• Endoskopik ultrasonografi (Endosonografi)
• ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi)
• Oral glukoz tolerans testi
• Sekretin pankreas fonksiyon testi

Pankreatit Nasıl Tedavi Edilir?

Hem kronik hem de akut pankreatit tedavisi sürecini gastroenterolog yönetmelidir. Bu süreçte pankreas iltihaplanması sonuçları baz alınarak hastanın hastaneye yatışı, izlem, destekleyici bakımı, aÄŸrı kesici ve pankreatit ilaçları verilmesi, cerrahi uygulama, hasarlı pankreas kısmını çıkarmak için endoskopik yöntem, insülin takviyesi, pankreas enzimi takviyesi gibi yöntemler kullanılır.