Beyin Kanamasının Nedenleri
Beyin insan vücudunun en karmaşık ve en hayati organıdır. Ä°çerisinde milyarlarca nöron barındıran bu muhteÅŸem yapının herhangi bir sebeple iÅŸlevini kaybetmesi son derece yıkıcı sonuçlara yol açabilir. Beyin kanaması da bu olası durumlardan biridir ve genellikle beklenmedik bir anda gerçekleÅŸir. Genelde ani baÅŸ aÄŸrısı, bulantı, kusma gibi belirtilerle kendini gösteren beyin kanamasının pek çok farklı nedeni olabilir. Ancak bu durum ne kadar ciddiye alınması gereken bir konu olsa da genellikle halk arasında tam anlamıyla bilinmez ve çoÄŸu zaman önemi küçümsenir. Ä°ÅŸte beyin kanaması, nedenleri ve beyin kanaması belirtileri hakkında bilinmesi gerekenler:
Beyin Kanaması Nedir?
Beyinde arter duvarlarının zayıflaması sonucu damarların içinde balon benzeri yapılar oluÅŸur. Bu yapılar genellikle damarların dallandığı yerlerde meydana gelir ve normal saÄŸlıklı bir damardan çok daha kırılgandır. Belirli durumlar bu baloncuk benzeri yapının yırtılmasına ve dolayısıyla beyin kanamasına sebep olabilir.
Beyin Kanaması ÇeÅŸitleri Nelerdir?
Subaraknoid Kanama: Bu tür kanamalarda özellikle anevrizma kaynaklı kanamalar görülür ve genellikle kalp rahatsızlığı nedeniyle kan inceltici ilaçlar kullanması gereken yaÅŸlı bireylerde meydana gelir.
Subdural Kanama: Kafa travmalarının yol açtığı subdural kanamalar beynin zarları arasında asılı durumda bulunan köprü venlerinin yırtılması veya kopması sonucu oluÅŸur. Bu damarlardaki basınç nispeten düÅŸük olduÄŸundan belirtiler olaydan iki dakika ile iki hafta sonra bile görülebilir.
Epidural Kanama: Bu tür kanamalar genellikle kafatasının yan tarafını oluÅŸturan ve temporal kemik olarak bilinen kemiklerin kırılması ile bu kemik altında bulunan bir arterin yırtılmasından kaynaklanır. En dikkat çeken özelliÄŸi bilincin ilk önce kaybolması, sonra bir süreliÄŸine geri gelmesi ve daha sonra tekrar kaybolmasıdır.
Beyin Kanaması Belirtileri Nelerdir?
Beyin kanaması ile görülen belirtiler aÅŸağıdaki gibidir:
- Bacaklarda hissedilen karıncalanma ve uyuşukluk
- Beyne giden kan akışındaki azalmadan dolayı baÅŸ dönmesi
- ÇoÄŸunlukla tek taraflı yüz felci
- Denge ve koordinasyon problemleri
- Göz hareketlerinde kontrol kaybı, görme sorunları ve göz kapağının düÅŸüklüÄŸü
- Kolları havada tutmakta ve kaldırmakta zorluk yaşama
- Mide bulantısı, tat alamama ve kusma durumları
- Vücudun bir tarafında zayıflık, karıncalanma ve uyuÅŸukluk hissi
- Yutkunmada zorlanma
Ağır baÅŸ aÄŸrısı, bilinç kaybı, uyuÅŸukluk, halsizlik, konuÅŸulanları anlamama, uyku hali, etrafa karşı duyarsızlık ve konuÅŸma bozukluÄŸu gibi durumlar ise tansiyon kaynaklı beyin kanamasının belirtilerindendir.
Beyin Kanaması Neden Olur?
Peki beyin kanaması neden olur? Beyin kanaması nedenleri aşağıdaki gibidir:
- Beyin tümörleri
- Beynin içerisindeki küçük arterlerde veya ana damarlarda oluÅŸan tıkanıklıklar, beyin damarlarında baloncuk oluÅŸumu (anevrizma)
- Böbrek yetmezliÄŸi, diyabet gibi kronik rahatsızlıklar ve bazı kan hastalıkları
- Certain liver diseases and congenital vascular diseases
- Genetik eÄŸilimler
- PıhtılaÅŸmayı engelleyici ilaçların kullanımı ve pıhtılaÅŸma bozuklukları
- Sigara ve alkol tüketimi
- Trafik kazaları veya ÅŸiddet eylemleri sonucunda meydana gelen baÅŸ darbeleri, travmadan sonra ortaya çıkan kafatası hasarları ve beyin dokusu hasarları
- Yüksek Tansiyon
Beyin Kanaması Riskini Artıran Hastalıklar
- Yüksek Tansiyon: Beyin kanamalarının en yaygın sebebi olan sürekli yüksek tansiyon damar duvarlarını zayıflatıp kanamaya yol açabilir.
- Anevrizma: Damarın belirli bir bölümünün kan basıncından dolayı geniÅŸlemesi ve baloncuk ÅŸeklinde bir yapı oluÅŸturmasıdır. Bazı anevrizmalar henüz patlamadan önce çevresindeki hassas bölgeleri etkileyerek göz kapağında düÅŸme veya görme problemleri gibi belirtilere yol açabilir. Patladıklarında beyin kanaması ortaya çıkar.
- Kafa Yaralanmaları: Genellikle trafik kazaları veya yüksekten düÅŸme sonucu kafanın darbe alması sonrasında meydana gelir.
- Kan Damarı Anomalileri: DoÄŸuÅŸtan gelen bazı zayıflıklar ve yanlış baÄŸlantıları içeren beyinin içindeki ve etrafındaki kan damarlarından kaynaklanır bu durum kanamalara neden olabilir.
- Amiloid Anjiyopati: ÇoÄŸunlukla yaÅŸlanma ve yüksek tansiyon ile beraber görülen kan damarı duvarlarındaki anormalliktir. Önemsiz, fark edilmeyen kanamalara sebep olabilir ancak büyük bir kanama riskini de barındırır.
- Kanama Bozuklukları: Hemofili gibi bazı pıhtılaÅŸma bozuklukları beyinde oluÅŸabilecek küçük kanamaların doÄŸal olarak durmasını engelleyip daha büyük kanamalara yol açabilirler.
- Beyin Tümörleri: Beyinde geliÅŸen tümörler de beyin kanamasına sebep olabilir.
Beyin Kanaması Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
“Beyin kanaması nasıl olur? Tedavi yöntemleri nelerdir?” sorusu da sıklıkla merak edilir. Beyin kanaması acil müdahale gerektiren bir durumdur ve travma sonrası ya da spontane meydana gelen beyin kanamalarında mutlaka ambulans hizmetine baÅŸvurulmalıdır. Beynin herhangi bir yerinde gerçekleÅŸen bir kanama ilk aÅŸamada belirti göstermeyebilir. Ancak kiÅŸi ilk 24 saat boyunca gözetim altında tutulmalıdır. Kazadan sonra geçen saatlerde ilerleyen kanama beyni sıkıştırabilir. Bu durum kiÅŸinin komaya girme riskini arttırır ve hatta ölümcül olabilir. Beyin kanamasının tedavisindeki ana hedef kanamanın kaynağını ortadan kaldırarak hastanın hayatını kurtarmak ve istenmeyen komplikasyonların meydana gelmesini engellemektir. Beyin kanaması geçiren hasta genellikle yoÄŸun bakım ünitesine yerleÅŸtirilir ve çoÄŸunlukla cerrahi müdahale ile tedavi edilir. Beyin kanaması ameliyatı sonra hastanın uyanma süresi yapılan operasyonun karmaşıklığına baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸebilir. Anestezi etkisi sona erdikten sonra hasta ilk 24 saat içerisinde uyumamalıdır. Bu sebeple saÄŸlık personeli tarafından hastalar sık sık uyanık hale getirilir ve bilinç durumları kontrol edilir.
KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14480-brain-bleed-hemorrhage-intracranial-hemorrhage
Hasta mide bulantısı ve kusma, diÅŸ sıkma, ağız köpürmesi ve kol veya bacaklarda kasılma gibi epileptik nöbet belirtileri gösteriyorsa hasta yan pozisyona getirilmeli, böylece ağızdaki maddelerin soluk borusuna girmesi engellenmeli ve derhal 112'ye baÅŸvurulmalıdır.
Beyin kanamasını önlemek için öncelikli olarak hipertansiyon teÅŸhisi konmuÅŸ hastaların ilaçlarını düzenli ve yeterli dozda alarak kan basınçlarını normal aralıklarda tutmaları gerekir. Akut stres, aşırı dozda NSAÄ° grubu aÄŸrı kesici kullanımı veya fazla tuz tüketimi gibi kan basıncının ani artmasına sebep olabilecek durumlardan kaçınmak önemlidir.
GeliÅŸmiÅŸ ülkelerde kalp hastalığı ve kanserden sonra en çok ölüm ve sakatlık sebebi olan beyin damar hastalıkları riski taşıyanlar arasında ailesinde beyin kanaması geçirmiÅŸ kiÅŸiler bulunur. Beyin kanamaları bir tip inme olarak kabul edilir ve toplumun her kesiminden insanları etkileyebilir. Beyin içindeki kanamalar ve beyindeki damar yırtılması genellikle yaÅŸlı insanlarda görülürken nadiren çocuklarda da bu tip kanamalar meydana gelebilir.
Beyin kanaması tecrübe eden ve hayatta kalmayı baÅŸaran hastaların yeniden kanama geçirme olasılıkları bulunur. Yapılan çeÅŸitli araÅŸtırmalara göre, intraserebral kanama yaÅŸamış bireylerin %1.3-7.4'ü bir yıl, %18.8'i ise beÅŸ yıl içerisinde tekrar beyin kanaması geçirir. YaÅŸ ilerledikçe ve hipertansiyon durumu olduÄŸunda beyin kanamalarının tekrarlama ihtimali artmakta ve bu durumlar en tutarlı risk faktörleri olarak kabul edilir. Bazı hallerde beyin kanamasının sızdırma ÅŸeklinde gerçekleÅŸmesi, sızdırma yerinde oluÅŸan pıhtının kanamayı durdurması ve böylece kiÅŸinin hayatını kurtarması mümkündür. Ancak bu noktada yeniden bir kanama olabilir.
Beyin kanaması geçiren bir hastanın yaÅŸam süresi olayın ÅŸiddetine, hastanın genel saÄŸlık durumuna, tedaviye ne kadar hızlı ulaşıldığına ve tedavinin etkinliÄŸine baÄŸlıdır. Ancak bu konuda kesin bir süre belirtmek tıbbi etik kurallara aykırıdır. Her hasta farklıdır ve her vaka özeldir. Bu nedenle daha fazla bilgi ve kiÅŸiselleÅŸtirilmiÅŸ bir deÄŸerlendirme için lütfen bir saÄŸlık profesyoneline danışınız. SaÄŸlıklı günler dileriz.
Yorum Ekle
