Hepatit B Nedir? Belirti ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

 

Hepatit B karaciÄŸerin enfeksiyonuna neden olan bir virüsün yol açtığı bir hastalıktır. Bu bulaşıcı hastalık dünya genelinde milyonlarca insanı etkiler ve ciddi saÄŸlık sorunlarına yol açar. Hepatit B'nin yayılmasını önlemek ve bu konuda farkındalığı artırmak için bilgi sahibi olmak son derece önemlidir. “Hepatit B nedir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?” gibi soruların yanıtlarını ve daha fazlasını sizler için derledik.

Hepatit B Nedir?

Hepatit B, Hepatit B virüsü (HBV) kaynaklı bir karaciÄŸer enfeksiyonudur ve bazı kiÅŸilerde kronikleÅŸebilir. Virüs taşıyıcıları karaciÄŸer yetmezliÄŸi, karaciÄŸer kanseri ve siroz hastalığına daha yatkındır. Bu durumlar kalıcı karaciÄŸer hasarına neden olabilir. Ancak belirtisi ağır olsa dahi birçok yetiÅŸkinin erken teÅŸhis ve doÄŸru ilaç tedavisi ile Hepatit B'den tamamen kurtulduÄŸu görülür. Bebekler ve çocuklarda ise kronik Hepatit B enfeksiyonu meydana gelebilir. Hepatit B aşısı bireyi Hepatit B enfeksiyonuna karşı korur fakat kiÅŸi Hepatit B virüsünü taşıyor ve virüsün karaciÄŸerdeki yayılımı engellenemiyorsa bu durumun kesin bir tedavisi bulunmaz.

Hepatit B ÇeÅŸitleri Nelerdir?

Akut (Kısa Süreli) Hepatit B: Akut Hepatit B virüsü taşıyan kiÅŸiler saÄŸlıklı bir yaÅŸam için katkı maddesi içermeyen yiyecekler tüketmeli ve aynı zamanda tütün ve alkol kullanımından kaçınmalıdır. Düzgün bir yaÅŸam tarzına yönelmelidir ve düÅŸük yaÄŸlı besinler tercih etmelidir. Doktor kontrolünde karaciÄŸer hasarını en aza indirmek için ilaç tedavisi uygulanır. Vücudun direnci ve uygulanan tedavi sayesinde bağışıklık geliÅŸebilir ve vücut virüsü yenebilir. Hepatit B virüsünün vücuda girdikten sonra 5 haftadan 6 aya kadar deÄŸiÅŸen bir inkubasyon süresi bulunur. Uzun kuluçka dönemleri hastalığın yayılma riskini yükseltirken kesin teÅŸhis için kan testinin yapılması zorunludur. Hepatit B virüsünün taşıyıcısı olan kiÅŸilere hastalığın aÅŸaması ve ÅŸiddetine göre tedavi uygulanır. Enfeksiyon sırasında karaciÄŸer yetmezliÄŸi ortaya çıkabilir ve bu durumda ölüm riski artar.

Kronik (Uzun Süreli) Hepatit B: Bir birey 6 aydan daha uzun bir süre Hepatit B virüsünü taşıdığı zaman ve bağışıklık sistemi geliÅŸtiremediÄŸi durumlarda hastalığın kronikleÅŸtiÄŸi söylenebilir. Hastalığın kronikleÅŸme ihtimali genellikle erken yaÅŸlarda, direncin düÅŸük olduÄŸu veya risk grubunda bulunan hastalarda daha fazladır. Ancak bu durum yaÅŸlandıkça azalır. ÖrneÄŸin Hepatit B virüsünü taşıyan bir annenin bebeÄŸinde hastalığın kronikleÅŸmesi olasılığı daha yüksektir. Bazı kiÅŸiler Hepatit B virüsünü taşıdıklarının farkında bile olmayabilir ve bunu tesadüfen öÄŸrenebilir. Bu nedenle belirtiler göründüÄŸünde hemen doktora baÅŸvurulmalıdır. Böylece erken tanı konularak uygun tedaviye hızla baÅŸlanabilir. Hepatit B tanısı konulduktan sonra hastalığın karaciÄŸerde neden olabileceÄŸi hasarı önlemek için ilaç tedavisine baÅŸlanır ve hastanın kanında virüsün çoÄŸalma durumu izlenir. Hastalığın kronikleÅŸmesi ile birlikte siroz ve karaciÄŸer kanseri riski artar. Kronik Hepatit B tanısı alan hastalar düzenli saÄŸlık kontrollerinden geçmeli, dikkatli ve saÄŸlıklı beslenmeli ve potansiyel zararları olan maddelerden ve stresten kaçınmalıdır.

Hepatit B Belirtileri Nelerdir?

Hepatit B belirtileri kiÅŸiye göre deÄŸiÅŸebilir ve farklı zamanlarda ağır ya da hafif ÅŸekillerde görülebilir. Belirtiler genellikle enfeksiyondan 1 ile 4 ay sonra ortaya çıkar. Ancak bazı nadir durumlarda belirtiler 2 hafta sonra bile görülebilir. Çok sayıda kiÅŸi özellikle çocuklar herhangi bir belirti göstermezken bu durumla karşılaÅŸabilir. EÄŸer bireyler bağışıklık kazanırsa durum sorun oluÅŸturmaz. Ancak hastalığın varlığından habersiz olunduÄŸu ve bağışıklığın geliÅŸmediÄŸi durumlarda bu durum kiÅŸide ciddi saÄŸlık problemlerine yol açabilir. Hepatit B’nin en yaygın belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

• Açık renkte dışkılama
• Aşırı derecede halsiz hissetme
• Bacaklarda su toplaması
• BaÅŸ ve vücut aÄŸrısı
• Göz beyazlarının sararması
• Hızlı kanama ve morarma
• Ä°shal
• Ä°ÅŸtah kaybı
• Kanamanın durdurulmasında zorluk yaÅŸama
• Kanlı kusma
• Karnın ÅŸiÅŸmesi (karın içinde sıvı birikimine baÄŸlı)
• Kilo verme
• Koyu renkte idrar çıkarma
• Mide bulantısı veya kusma durumu

Hepatit B Neden Olur?

Hepatit B genellikle kan ve vücut sıvıları ile cinsel iliÅŸki sonucunda bulaÅŸan bir virüstür. Virüs taşımayan bir kiÅŸiye enfekte kan, meni veya diÄŸer vücut sıvıları ile temas sonucunda bulaşır. Ä°nsanlar virüsü aÅŸağıdaki durumlarda kapabilir:

• DoÄŸum esnasında anneden bebeÄŸe geçiÅŸ,
• Enfeksiyon kontrolü saÄŸlanmamış bir hemodiyaliz makinasını kullanma,
• Enfeksiyon riski kontrol altında olmayan kan ve kan ürünlerinin transfüzyonu,
• Enfekte bir kiÅŸiyle, tıraÅŸ bıçağı veya diÅŸ fırçası gibi kiÅŸisel eÅŸyaların paylaşılması,
• Enfekte kiÅŸinin kanına veya açık yaralarına temas etme,
• Ä°ÄŸne batması veya keskin aletlerle kana maruz kalma,
• Ä°ÄŸnelerin, şırıngaların veya baÅŸka ilaç uygulama malzemelerinin paylaşılmış olması,
• Korunmasız cinsel iliÅŸkiye girme.

Hepatit B Nasıl Bulaşır?

Peki Hepatit B nasıl bulaşır? Bir kiÅŸiden diÄŸerine kan, meni veya diÄŸer vücut sıvılarının temasıyla yayılabilir. Öksürme, hapşırmak, çatal, bıçak, tabak gibi ortak kullanım alanlarından ya da öpüÅŸtükten sonra bulaÅŸma söz konusu deÄŸildir. Virüsün yayılabilmesi için enfekte olan bir kiÅŸinin vücut sıvısının baÅŸkasına temas etmesi gerekir. Hepatit B virüsünün yayılma yolları genellikle ÅŸunlardır:

• Anne-Bebek Transferi: Hamile bir kadın eÄŸer Hepatit B virüsü taşıyor ise doÄŸum sırasında bebeÄŸe bu virüs geçebilir. Ancak yeni doÄŸan bebeklerin enfeksiyondan korunması için Hepatit B aşısı uygulanabilir. Hamileyseniz veya hamile olmayı planlıyorsanız, Hepatit B testi yaptırmanızı doktorunuzla görüÅŸebilirsiniz.
• Cinsel Temas: EÄŸer bir kiÅŸi Hepatit B taşıyıcısıysa ve korunmasız cinsel iliÅŸkiye girilmiÅŸse bu durum Hepatit B virüsünün bulaÅŸmasına sebep olabilir. Virüs taşıyıcı olan kiÅŸinin kanı, tükürüÄŸü, menisi veya vajinal akıntısının diÄŸer bireye geçmesi ile yayılır.
• Kullanılmış ve Sterilize EdilmemiÅŸ Ä°ÄŸne Kullanımı: Sterilize edilmemiÅŸ ve daha önce kullanılmış iÄŸne kullanımıyla da Hepatit B virüsü bulaÅŸabilir. Bu durum saÄŸlık çalışanları ve insan kanına doÄŸrudan maruz kalan herkes için tehlike oluÅŸturur.
• Şırınga ve Ä°ÄŸne Kullanımı: Hastalığın baÅŸka bir kiÅŸiye geçmesinde iÄŸneler ve şırıngalar etkili rol oynar. Enfekte bir kiÅŸinin kanına temas eden bir iÄŸne veya şırınga baÅŸka bir kiÅŸi tarafından kullanılırsa bu durum Hepatit B virüsünün bulaÅŸma riskini arttırır. Damardan uyuÅŸturucu maddelerin kullanılması da Hepatit B'ye yakalanma riskini büyük ölçüde yükseltir.

Hepatit B Hangi Yollarla BulaÅŸmaz?

Hastalık  aynı kapta yemek yeme, ortak gıda veya su tüketme, emzirme, sarılma, öpüÅŸme, tokalaÅŸma, öksürük ya da aksırmayla, aynı tuvalette bulunma, havuz kullanma, oyuncak paylaşımı ve aynı araçta seyahat etme gibi durumlardan bulaÅŸmaz.

Hepatit B Nelere Sebep Olabilir?

Kronik HBV enfeksiyonu bazı ciddi saÄŸlık sorunlarına yol açabilir. Bunlar:

KaraciÄŸerde Hasar (Siroz): Hepatit B virüsünün neden olduÄŸu bir inflamasyon, karaciÄŸerin önemli hasar görmesine ve iÅŸlevini yitirmesine neden olabilir.

Karaciğer Kanseri: Kronik Hepatit B taşıyan kişilerin karaciğer kanserine yakalanma riski daha fazladır.

KaraciÄŸer YetmezliÄŸi: KaraciÄŸerin hayati görevlerini yerine getirememesi durumunu tanımlayan akut karaciÄŸer yetmezliÄŸi, ciddi bir saÄŸlık sorunudur. Bu durumda, kiÅŸinin yaÅŸamını sürdürebilmesi adına karaciÄŸer nakli gerekebilir.

Ek Durumlar: Kronik Hepatit B enfeksiyonu olan kiÅŸilerde böbrek rahatsızlıkları ya da damar iltihaplanmaları gibi ek hastalıklar ortaya çıkabilir.

Hepatit B’den Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Hepatit B aşısının kullanımı Hepatit B virüsünden korunmanın en yaygın yoludur. Genellikle 6 ay süresince 3 veya 4 doz olarak uygulanır. Günümüzde %90'a kadar koruma saÄŸlayan bu aşı Hepatit B'nin önlenmesinde etkilidir. Evlilik öncesi ve doÄŸum sonrası zorunlu tarama testleriyle hastalık oranları belirgin bir ÅŸekilde düÅŸebilir. Hepatit B aşısı yeni doÄŸmuÅŸ bebekler, doÄŸumu sırasında aşılanmamış çocuklar ve gençler, geliÅŸim engeli olan bireylerle ilgilenen veya onlarla yaÅŸayanlar, hepatit B taşıyan bireylerle birlikte yaÅŸayanlar, saÄŸlık hizmetleri sunanlar, bakıcılar, acil servis çalışanları ve kanla temas etmesi gereken diÄŸer kiÅŸiler, cinsel hastalıkları olan kiÅŸiler (HÄ°V dahil), hepatit B taşıyan bireylerin cinsel partnerleri, uyuÅŸturucu kullananlar, kronik karaciÄŸer hastalığı olanlar, son evre böbrek rahatsızlığı yaÅŸayanlar, hepatit B oranının yüksek olduÄŸu bölgelere seyahat edecek olanlar için önerilir.

Hepatit B Teşhisi Nasıl Yapılır?

Doktor fiziksel bir muayene sırasında ciltteki sarılık veya karaciÄŸer hasar belirtilerini arar. Bu muayenenin ardından vücudunuzdaki hepatit B virüsünün varlığını belirlemek için çeÅŸitli testler yapılır. Bu testler arasında ÅŸunlar bulunur:

• Kan Testleri: Bu testler vücuttaki hepatit B virüsünün iÅŸaretlerini tespit etmek ve virüsün akut ya da kronik olduÄŸunu anlamak için kullanılır. Ek olarak basit bir kan testi ile bağışıklık durumunuzu da öÄŸrenebilirsiniz.
• KaraciÄŸer Ultrasonu: Bir tür ultrason olan geçici elastografi karaciÄŸerdeki hasarın ve iltihabın derecesini belirlemeye yardımcı olur.
• KaraciÄŸer Biyopsisi: KaraciÄŸerden küçük bir parça alınarak yapılan bu testle karaciÄŸer hasarı incelenir. Ä°nce bir iÄŸne ile deriden ve karaciÄŸerden doku örneÄŸi alınır ve laboratuvar analizi yapılır.
• Hepatit B yüzey antijeni ve antikorları ile Hepatit B yüzey antikoru (anti-HBs) de hepatit B teÅŸhisinde kullanılan yöntemlerdendir.

Hepatit B Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

“Hepatit B'den nasıl kurtulabilirim?” sorusu da sıklıkla merak edilir. Akut Hepatit B durumlarında genellikle tedaviye gerek kalmaz ancak semptomların neden olduÄŸu rahatsızlıkları hafifletmek için destekleyici ilaçlar verilebilir. Kronik hepatit B durumları için çok çeÅŸitli ilaç seçenekleri mevcuttur. Tedavinin hedefi hastalığın karaciÄŸer yetmezliÄŸi, siroz ve karaciÄŸer kanseri gibi durumlara dönüÅŸme riskini azaltmaktır. Tedavi ile hepatit B kontrol altına alınabilir fakat Hepatit B virüsünü tamamen yok etmek genellikle mümkün olmaz. Hepatit B tedavisi genellikle oral ilaçlarla gerçekleÅŸtirilir. Ancak ilerlemiÅŸ durumlarda karaciÄŸer nakline ihtiyaç duyulabilir.

Hepatit B Aşı Fiyatı Nedir?

Hepatit B aşısı fiyatı konusunda kesin bir bilgi vermek doÄŸru olmaz çünkü aşı fiyatları hastanelere, saÄŸlık merkezlerine ve ayrıca uygulanan doza göre deÄŸiÅŸiklik gösterebilir. Bu nedenle en güncel ve doÄŸru bilgiyi öÄŸrenmek için lütfen saÄŸlık hizmeti saÄŸlayıcınıza baÅŸvurunuz. Aşı hakkında daha detaylı bilgi edinmek için "HPV Aşısı Nedir? Nasıl Uygulanır?" baÅŸlıklı yazımıza göz atabilirsiniz. SaÄŸlıklı günler dileriz.

 

KAYNAK: https://www.cdc.gov/hepatitis/hbv/bfaq.htm#:~:text=Hepatitis