Meninjiyom Çeşitleri, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Meninjiyom beyni kaplayan zarların oluÅŸturduÄŸu yavaÅŸ bir büyüme hızına sahip ve genelde iyi huylu tümörlerdir. Beynin kendi yapısından meydana gelmedikleri için teknik anlamda beyin tümörü olarak kabul edilmez. Ancak büyüdükçe beyne baskı uygularlar ve çeÅŸitli belirtilere neden olabilir. Genellikle iyi huylu olan bu tümörler kanserli tümörlerden farklı olarak vücuttaki diÄŸer bölgelere yayılma (metastaz) eÄŸilimi göstermez. Bununla birlikte büyüme sürecinde nörolojik sorunlara yol açabilir ve beyni veya omuriliÄŸi sıkıştırarak ciddi durumlara sebep olabilir. AÄŸrı kesicilerin etkisiz kaldığı baÅŸ aÄŸrılarına, felce, hormonal dengesizliklere, görme bozukluklarına, epilepsi krizlerine ve beyin kanamalarına yol açabilen meninjiyomlar mutlaka takip edilmelidir. Meninjiyomlar genellikle 40'lı yaÅŸlarından sonra yetiÅŸkinlerde görülür ve kadınlarda erkeklere nazaran daha yaygındır.
Meninjiyom Nedir?
Meninjiyom beyin tümörlerinin bir çeÅŸididir ve metastatik deÄŸildir. Beynin kendi dokusundan oluÅŸmaz. 120'den fazla farklı beyin tümörü tipi bulunurken meninjiyom en sık görülenlerden biridir. Metastatik tümörler hariç tutulduÄŸunda beyin tümörü vakalarının üçte birinden fazlasını oluÅŸturur. Genellikle iyi huyludur ve beyin içi dokulardan deÄŸil, kafatasının dış yüzeyinden (meninks) geliÅŸir. Meninjiyomlar beyin dokusuna baÄŸlanmaz. Beyin ve tümör arasında belirgin bir ayrım vardır bu da tamamen cerrahi olarak çıkarılmalarını mümkün kılar. ÇoÄŸu meninjiyom 2 cm'den küçüktür ancak bazıları 5 cm'ye kadar veya beyinin dörtte birini kaplayacak büyüklükte olabilir. Tümör ne kadar büyürse beyin fonksiyonlarını o derece riske atar. Ayrıca tümörün yerleÅŸimi de beyin fonksiyonlarını olumsuz yönde etkileyebilir.
Meninjiyom Görülme Sıklığı Nedir?
Meninjiyomların yaygın olduÄŸunu söylemek mümkündür ve görülme oranları 100.000 kiÅŸi başına 4.5'tir. Ayrıca ABD'de her yıl 6.500 kiÅŸiye meninjiyom teÅŸhisi konulur. 2021 yılında dünya genelinde 34.840 kiÅŸinin meninjiyom teÅŸhisi konulacağı tahmin edilmektedir bu veri bir araÅŸtırmaya dayanmaktadır. Tanı teknolojilerinin pek çok ülkede yeterince geliÅŸmemiÅŸ olması ve meninjiyomların bazen belirti göstermemesi sebebiyle dünyada daha çok sayıda meninjiyom taşıyan birey olduÄŸu varsayılabilir.
Meninjiyomlar Nerede Görülür?
Meninjiyomlar çoÄŸunlukla meninkste ortaya çıkar ve özellikle meninksin bir parçası olan araknoid zarından kaynaklanır. Genellikle kafatasının üst kısmında, parasagittal ve falks bölgesinde bulunurlar. Ancak beyinin diÄŸer bölgelerinde de görülebilirler: Kafa tabanında, kafa tabanındaki kemik kanatlarda, kafatasının içerisinde, beynin içerisinde ve beyinin diÄŸer bölgelerinde. Meninjiyomların adları, kaynaklandıkları yerlere baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸir:
- Konveksite Meninjiyomları: Beynin üst dış yüzeyinden kaynaklanır.
- Parasaggital ve Falks Meninjiyomları: Kafatasını saÄŸ ve sol beyin yarımküresini ayıran bölgede bulunur.
- Posterior Fossa Meninjiyomları: Beynin arka çukurunda yer alır.
- Tentorial Meninjiyomları: Beynin beyin sapı ve beyincikle birleştiği noktada kaynaklanır.
- Serebellopontin KöÅŸe Meninjiyomları: Beyincik ve beyin sapı arasında görülür.
- Orbita Ä°çi Meninjiyomları: Göz küresinden türerler.
- Olfaktor Oluk Meninjiyomları: Koku sinirinin geçiÅŸ yaptığı bölgede oluÅŸur.
- Spinal Meninjiyomları: Omurilik sinirinden kaynaklanır.
Meninjiyom ÇeÅŸitleri Nelerdir?
Meninjiyomlar farklı tiplere ayrılır. Bunlar aşağıdaki gibidir:
- YavaÅŸ büyüyen Grade I, (selim meninjiyom)
- Daha hızlı büyüyen Grade II (atipik meninjiyom)
- Hızla büyüyen ve yayılan Grade III (malign meninjiyom)
Meninjiyom Nedenleri Nelerdir?
Meninjiyomların neden olduÄŸu tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik eÄŸilim, radyasyona maruz kalma, kafa travması, hormonal deÄŸiÅŸimler (özellikle progesteron hormonunun artışının gebelik gibi durumlarında) genel kabul gören sebeplerdir.
Meninjiyom Belirtileri Nelerdir?
Beynin herhangi bir bölgesinde meninjiyomlar geliÅŸebilir ve bu durum tümörün çeÅŸitli semptomlara neden olmasına yol açar. Tümörün bulunduÄŸu yer çevredeki dokuların ve damarların etkilenme derecesini belirler ve bu durum tedavi sürecini de zorlaÅŸtırabilir. Bu tür tümörler genelde yavaÅŸ büyüdükleri için belirgin bir büyüklüÄŸe ulaşıncaya kadar herhangi bir belirti göstermeyebilir. Belirtiler genellikle tümörün beyinde bulunduÄŸu ve etkilediÄŸi alana baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir ancak temelde aÅŸağıdaki semptomlar görülebilir:
- Baş ağrısı
- Mide rahatsızlığı
- Görme veya iÅŸitme kaybı
- Nöbet geçirme
- Dikkat toplama güçlüÄŸü
- Yürüme sorunları
- Koku algısında azalma
- Kol veya bacakta güçsüz hissetme
Meninjiyom Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Meninjiyomlar hem yavaÅŸ ilerledikleri hem de baÅŸlangıç dönemlerinde genellikle herhangi bir rahatsızlık yaratmadıkları için tanı koymak oldukça zor olabilir. Tanı sürecinde doktorunuz detaylı bir tıbbi geçmiÅŸ toplar ardından nörolojik bir muayene yapacak ve sonrasında beyin MR ve bilgisayarlı tomografi (CT) yöntemlerini kullanır.
Meninjiyom Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Ä°lk tedavi seçeneÄŸi genellikle cerrahi müdahaledir. Ancak bazen meninjiyomların tamamının çıkarılması mümkün olmayabilir veya cerrahi müdahalenin riskleri yüksek olabilir. Bu gibi durumlarda Gamma Knife radyo cerrahisi faydalı bir alternatif olabilir. Ayrıca cerrahi sonrası tümör kalıntısı bulunan veya tümör tekrar büyüyen hastalarda da bu yöntem tercih edilebilir. ÇoÄŸu meninjiyom cerrahiye uygun olup ameliyat kararı kiÅŸinin genel saÄŸlık durumu, yaÅŸam beklentisi, tümörün büyüklüÄŸü ve konumu dikkate alınarak verilir. EÄŸer ameliyat sırasında damar veya sinir dokusuna zarar verme riski yüksekse ya da tümör oldukça büyükse operasyon sonrasında radyo cerrahi (Gamma Knife tekniÄŸi) önerilir. Cerrahi sonrası performans düÅŸüklüÄŸü olan ya da kalıcı hasar riski taşıyan hastalar için de radyo cerrahi uygulanabilir ancak tümörün bu tedaviye uygun boyutta olması gerekmektedir. Radyo cerrahisi bir tümörü küçültmeyi, büyümesini engellemeyi ve hatta tamamen yok etmeyi amaçlar. Meninjiyom hastalarında Gamma Knife ile tümörün büyümesinin durdurulması ve zamanla küçültülmesi olasılığı %95'tir.
Meninjiyom tedavisi için bilgi talep formu doldurarak bizimle iletiÅŸime geçebilirsiniz.
KAYNAK: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/meningioma/symptoms-causes/syc-20355643
Evet meninjiyomlar kötü huylu olabilir. Ancak çoÄŸunluÄŸunda kanserli doku bulunmaz. Yani genellikle kötü huylu deÄŸillerdir. Meninjiyomların yaklaşık %10'u malignleÅŸme eÄŸilimindedir. Tüm beyin tümörlerinin kaynağı olan beyinde, kanserli hücre taşıyan meninjiyomların oranı sadece %1'dir.
5 yıl boyunca saÄŸ kalan meninjiyom hastalarının durumu incelenmiÅŸtir. Ä°yi huylu meninjiyomlarda 5 yıllık saÄŸ kalım oranı %95'i aÅŸarken malign meninjiyomalarda bu oran %77'dir. Bu oranlar yaÅŸa, tümörün büyüklüÄŸüne ve yerine bakılmaksızın ortalamaları temsil eder. Her hasta için durum kiÅŸiye özeldir.
Meninjiyomların genellikle iyi huylu olmalarından dolayı bu risk çok düÅŸüktür. Meninjiyomlu tüm hastaların %0,1 ile %0,76'sında bu risk vardır. En fazla metastaz yapma eÄŸiliminde olan doku ve organlar akciÄŸerler, karaciÄŸer, lenf nodları ve kemiklerdir.
ÇoÄŸu meninjiyom 2 cm'nin altındaki bir çapta bulunur. 0.5 ila 2.7 cm arasındaki meninjiyomlar küçük olarak kabul edilirken 2.8 ile 10.5 cm arasındakiler büyük olarak kabul edilir. Ancak boyutları 7-8 cm'ye kadar çıkabilen dev meninjiyomlar oldukça nadirdir.
Evet meninjiyomlar kadınlarda daha yaygın olan tek beyin tümörü tipidir. Meninjiyomlar kadınlarda neredeyse iki kat daha sık görülür.
Meninjiyom genellikle 40-60 yaÅŸ aralığında görülen bir tümördür. YavaÅŸ büyüme eÄŸiliminde olduÄŸundan çoÄŸu zaman 60 yaÅŸ civarında semptomlarını gösterir. Ancak bu durum 40 yaÅŸ altındaki bireylerde de karşılaşılan bir tümör çeÅŸididir.
Çocuklarda çok nadir görülür. Tüm meninjiyom vakalarının yaklaşık %1,5'i 18 yaÅŸ altı bireylerde görülür. Genel olarak bu tür tümörler 10 yaşından sonra belirlenebilir veya ortaya çıkabilir.
Evet tedavi edildikten sonra bile meninjiyomların yeniden geliÅŸme ihtimali vardır fakat nadiren gerçekleÅŸir. Bir kez meninjiyom oluÅŸmuÅŸ bir beyinde bunun tekrar meydana gelmesi mümkündür. Bu durumun oranı ise meninjiyomun tipine ve uygulanan tedaviye baÄŸlıdır: EÄŸer meninjiyom tamamen cerrahi yöntemle temizlendiyse gelecek 5 yıl içerisinde tekrarlama riski %5'tir. Ancak eÄŸer meninjiyom beyinde kritik bir konumda bulunur ve sadece bir kısmı cerrahi yöntemle temizlenip bir kısmı beyinde bırakılırsa gelecek 5 yıl içinde yeniden büyüme riski %30'dur.
Hastanın tümörünün durumu ve uygulanan tedaviye baÄŸlı olarak iyileÅŸme süreci deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir. Genellikle hasta 2-5 gün içerisinde hastaneden taburcu edilir. Cerrahinin ardından ortaya çıkabilecek kas ve konuÅŸma problemleri genellikle geçicidir. Bu süreçte fiziksel terapi ve rehabilitasyon almak faydalıdır. Gamma Knife tedavisi sonrasında ise hasta evine dönme imkanına sahiptir.
Herhangi bir cerrahi iÅŸlemde olduÄŸu gibi meninjiyom ameliyatının da riskleri bulunur. Ancak deneyimli doktorların elinde ve iyi donanımlı hastanelerde gerçekleÅŸtirildiÄŸinde meninjiyom vakalarının çoÄŸunda cerrahi riskler düÅŸer. Bunun nedeni meninjiyomların genellikle beyin dokusuna yapışık olmamasıdır. Beyin ile tümör arasında belirgin bir sınır bulunur ki bu da onların tamamen cerrahi olarak çıkarılabilmesini saÄŸlar.
Meninjiyomların çoÄŸunda kanser hücreleri bulunmaz. Meninjiyomların sadece yaklaşık %10'u kanserli nitelik taşır.
Meninjiyomlar kendi baÅŸlarına küçülmez. Onların boyutunu azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmak için tedavi giriÅŸiminde bulunulması gereklidir.
Saçın komple tıraÅŸ olmasına ihtiyaç yoktur. Cerrahi müdahale yapılacak bölgenin tıraşı yeterli olacaktır. Hem mikroskobik hem de endoskopik cerrahi iÅŸlemlerde açılan küçük bir delik olduÄŸu için saçın tamamının tıraÅŸ olması istenir.
Meninjiyom cerrahisi sonrasında hasta geri bildirimleri genellikle pozitiftir. Tümörü büyük olan ya da sinire basısı olan hastalar görme, konuÅŸma ve hareket kabiliyeti gibi sorunlar yaÅŸayabilir. Hatta bunama benzeri durumlar bile meydana gelebilir. Ancak ameliyat sonrasında hasta meninjiyomundan kurtulur ve saÄŸlıklı bir ÅŸekilde hayatına devam eder.
Yorum Ekle
