Parainfluenza Virüsü Nedir? Belirtileri Nelerdir?

20 / EKM
2023

Parainfluenza solunum yolu enfeksiyonlarının baÅŸlıca nedeni olan bir virüs grubudur. Bu virüsler insanlarda ve bir dizi hayvanda en sık rastlanan türdendir ve genellikle nezle ya da alt solunum yolları enfeksiyonlarına yol açar. Parainfluenza virüslerinin yarattığı belirtiler özellikle çocuklar ve yaÅŸlılar için daha ÅŸiddetli olabilir.

Parainfluenza Virüs Türleri Nelerdir?

Parainfluenza virüsleri dört ayrı serotip veya tipe bölünür. Bunlar Parainfluenza 1 (PIV-1), Parainfluenza 2 (PIV-2), Parainfluenza 3 (PIV-3) ve Parainfluenza 4 (PIV-4) olarak isimlendirilir. Her tip, farklı belirtilere ve enfeksiyon ÅŸekillerine sebep olabilir.

• Parainfluenza 1 (PIV-1): Genelde nezle benzeri belirtiler gösterir ancak daha ciddi solunum yolu enfeksiyonlarına da yol açabilir. Croup adı verilen durumu tetikleyebilir ve bebekler ile küçük çocuklarda daha ağır belirtilere neden olabilir.
• Parainfluenza 2 (PIV-2): PIV-2 de nezle gibi belirtiler gösterebilir. Aynı zamanda croup belirtileri de gösterebilir.
• Parainfluenza 3 (PIV-3): Özellikle bebekler ve genç çocuklarda croup belirtilerine neden olabilir. Ek olarak, bronÅŸiolit veya pnömoni gibi alt solunum yolu enfeksiyonlarına da yol açabilir. PIV-3, kış aylarında genellikle salgınlar yaratır.
• Parainfluenza 4 (PIV-4): PIV-4, daha hafif belirtilere neden olabilir ve genellikle nezle benzeri belirtileri tetikler. Dört tip içinde en hafif belirtilere neden olanıdır.

Parainfluenza Virüs Belirtileri Nelerdir?

Parainfluenza virüs enfeksiyonları çoÄŸunlukla hafiften orta dereceye kadar solunum yolu rahatsızlıklarına yol açarak üst solunum sistemini etkiler. Belirtiler virüsün çeÅŸidine, bireyin yaşına ve bağışıklık sisteminin durumuna göre farklılık gösterebilir. Parainfluenza belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

• BoÄŸazda aÄŸrı ve tahriÅŸ
• Burunda akma veya tıkanıklık
• Hapşırtı
• Öksürük (genellikle kuru veya biraz balgam içerir)
• Solunum güçlüÄŸü ve hırıltı (Croup): Özellikle çocuklarda croup adı verilen durum oluÅŸabilir. Croup, üst solunum yollarının ÅŸiÅŸmesi sonucu hırıltılı nefes, boÄŸuk öksürük ve nefes almakta zorlanmayla tanınır. Croup genellikle çocuklarda meydana gelir ve geceleyin belirtiler daha çok farkedilir.
• AteÅŸ: Enfeksiyon süresince hafif ila orta düzeyde ateÅŸ oluÅŸabilir. Ancak, ateÅŸin hiç olmaması veya çok hafif seyretmesi de mümkündür.
• Bitkinlik ve yorgunluk: Vücut enerjisi ve aktivitesinde düÅŸüÅŸ hissedilebilir.
• BaÅŸ aÄŸrısı: BaÅŸ aÄŸrısı, enfeksiyonun bir diÄŸer sık görülen belirtisidir.
• Genel huzursuzluk: Enfekte olan kiÅŸi genellikle kendini rahatsız hisseder, bitkinlik, iÅŸtahsızlık gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

Parainfluenza virüs enfeksiyonları genellikle hafif seyredip evde istirahat ederek ve semptomlara yönelik tedavi ile kontrol altına alınabilir. Ancak özellikle bebekler, yaÅŸlılar veya bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde daha ağır belirtiler veya komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle bu gruplardaki kiÅŸilerin belirtileri daha dikkatli izlenmeli ve gerektiÄŸinde bir saÄŸlık profesyoneliyle temasa geçilmelidir.

Parainfluenza Virüs Neden Olur?

“Parainfluenza nedir? Neden olur?” sorusu merak edenler için aÅŸağıdaki gibi yanıtlanabilir: Parainfluenza virüsleri insanlarda üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açan RNA virüs türleridir. Bu virüslerin etkilediÄŸi insanlar solunum yolu salgınlarına ve mevsimsel hastalıklara maruz kalabilir. Parainfluenza virüsleri genellikle solunum yolu salgınlarının bir parçası olarak belirir. Bu virüsler damlacık yoluyla yayılır. Dolayısıyla öksürme, hapşırma veya enfekte bir kiÅŸiyle temas etme durumunda virüs taşıyan solunum damlacıkları havada olabilir ve baÅŸka insanlara bulaÅŸabilir. Ayrıca temas yoluyla da bulaÅŸabilir özellikle hastalığın yayılma riskinin daha fazla olduÄŸu yerlerde, kalabalık alanlarda veya kiÅŸisel hijyenin zayıf olduÄŸu koÅŸullarda. Parainfluenza virüsleri insanların enfeksiyonlarına yanıt olarak bir savunma mekanizması oluÅŸturmasına neden olur. Bu enfeksiyonlar sonucu bağışıklık sistemi virüse karşı savaşır ve antikorlar üretebilir. Ancak parainfluenza virüslerinin çeÅŸitli alt türleri bulunmakta ve hızlı bir ÅŸekilde deÄŸiÅŸebilmektedir. Bu yüzden herhangi bir alt tür için koruma saÄŸlayabilecek bir aşı geliÅŸtirmek zor olabilir.

Parainfluenza Virüs Tanısı Nasıl Konulur?

Parainfluenza virüs tanısı genellikle klinik semptomlara dayanmaktadır fakat kesin teÅŸhis laboratuvar testleri ile onaylanabilir. Parainfluenza virüs tanısında kullanılan bazı popüler yöntemler aÅŸağıdaki gibidir:

• Klinik deÄŸerlendirme: Bir saÄŸlık uzmanı hasta kiÅŸinin belirtileri ve tıbbi geçmiÅŸi üzerinden bir deÄŸerlendirme yaparak parainfluenza virüs enfeksiyonunu diÄŸer solunum yolu enfeksiyonlarından ayırabilir. Özellikle belirgin semptomlar örneÄŸin croup gibi durumlar varsa, parainfluenza virüs enfeksiyonu düÅŸünülür.
• Polimeraz zincir reaksiyonu (PCR): Bu moleküler yöntem hasta kiÅŸinin solunum yolu örneklerindeki parainfluenza virüs genetik materyalini saptamak için kullanılır. PCR, virüsün tipini ve varlığını doÄŸrulama konusunda oldukça etkilidir.
• Virüs izolasyonu: Solunum yolu örnekleri (örneÄŸin boÄŸazdan alınan bir örnek) laboratuvarda kültür olarak büyütülür ve virüsün yaÅŸayabilirliÄŸi incelenir. Ancak bu yöntemin uygulanması daha uzun sürebilir ve bazen zor olabilir.
• Antijen testleri: Bu hızlı tanı testleri hastanın solunum yolu örneklerinde bulunan virüs antijenlerini saptamak için kullanılır.
• Kan Testleri: Nadiren virüsün antikorlarını veya antijenlerini kan örneklerinde belirlemek için kan testleri de yapılabilmektedir.
• Görüntüleme Yöntemleri: Croup gibi semptomlar ortaya çıktığında doktorlar solunum sistemini incelemek adına röntgen veya diÄŸer görüntüleme yöntemlerine baÅŸvurabilirler.

Parainfluenza Tedavisi Nasıldır?

Parainfluenza virüs enfeksiyonlarına genellikle semptomları hafifletici ve destekleyici tedaviler uygulanır. Bu tür enfeksiyonlar genelde kendi kendine iyileÅŸir ve çoÄŸunlukla özel antiviral ilaçlar kullanılmaz. Parainfluenza tedavisi yöntemleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Enfekte olan kiÅŸinin vücudunun hastalıkla mücadele edebilmesi için yeterince dinlenmesi ve uyuması gereklidir.
• Bol miktarda sıvı tüketmek, vücudun su ihtiyacını karşılar ve genel saÄŸlığı destekler. Sıcak çorba, bitki çayları ve su içmek yararlıdır.
• AteÅŸ, baÅŸ aÄŸrısı veya boÄŸaz aÄŸrısını hafifletmek için aÄŸrı kesici ve ateÅŸ düÅŸürücüler kullanılabilir. Ancak aspirin çocuklara verilmemelidir.
• Nemlendirici cihazlar veya buhar inhalasyonları, özellikle croup gibi solunum sorunları yaÅŸayan çocukların rahatlamasına yardımcı olur.
• Burun tıkanıklığını gidermek ve solunumu kolaylaÅŸtırmak için saline çözeltileri veya burun spreyleri kullanılır.
• Özellikle bebekler, yaÅŸlılar veya bağışıklık sistemi zayıf olan kiÅŸilerde belirtiler daha ÅŸiddetli olabilir. Bu durumda bir doktora baÅŸvurmak önemlidir.
• Ağır nefes alma problemleri, aşırı halsizlik, yüksek vücut ısısı ve diÄŸer karmaşık durumlar için hastanede tedavi gerekebilir.

Tedavi yöntemi kiÅŸinin yaşına, genel saÄŸlık koÅŸullarına ve belirtilerin ÅŸiddetine baÄŸlı olarak farklılık gösterebilir. Özellikle croup gibi solunum rahatsızlıkları bulunan çocukların medikal denetim ve tedavisi büyük önem taşır. Kendi başına ilaç kullanımında hekim veya saÄŸlık uzmanının tavsiyelerine uyulması gerekmektedir.

Parainfluenza Virüsü Nasıl Önlenir?

Parainfluenza virüsünün ve diÄŸer solunum yolu enfeksiyonlarının yayılmasını engellemek için ellerinizin sabunlu suyla en az 20 saniye süresince temizlenmesi, virüslerin ve bakterilerin yayılımını engellemeye yardımcı olur. Özellikle dışarıdan eve döndüÄŸünüzde, tuvaletten çıktığınızda ve yemek yapmadan önce el yıkama önemlidir. Öksürürken veya hapşırırken ağız ve burnu tek kullanımlık peçete veya dirsekle kapatmak, çevreye damlacıkların yayılımını azaltabilir. Hasta ya da enfekte bireylerle iletiÅŸiminiz varsa, bu iletiÅŸimi mümkün olduÄŸunca azaltmanız faydalıdır. Enfeksiyonların yayılım riskinin yüksek olduÄŸu durumlarda, kalabalık mekanlardan ve toplu taşımalardan kaçınmak iyi bir strateji olabilir. El dezenfektanları, su ve sabuna eriÅŸiminizin olmadığı durumlarda ellerinizi temizlemek için idealdir. Etkili aşılar, parainfluenza virüsü dahil olmak üzere diÄŸer solunum yolu enfeksiyonlarına karşı korunmanın en güvenilir yöntemlerinden biridir. Çocuklar için tavsiye edilen aşı programına uyulması gereklidir. Dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite, yeterince uyku ve stresi azaltma bağışıklık sistemini destekler. Bu da vücudun enfeksiyonlara karşı savunmasını güçlendirir. Kendinizi hasta hissettiÄŸinizde, baÅŸkalarıyla teması en aza indirerek evde dinlenmekte fayda vardır. Bu, hastalığın yayılmasını engeller. Hijyen önlemlerini ve aşıları ihmal etmeyin çünkü bu uygulamalar solunum yolu enfeksiyonlarının yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Özellikle çocuklar, yaÅŸlılar ve zayıf bağışıklık sistemine sahip olanlar gibi hassas grupların ekstra dikkat göstermesi gerekmektedir.

Parainfluenza Virüsü Olan KiÅŸiler Nelere Dikkat Etmelidir?

Parainfluenza virüsü taşıyan bireyler hem kendi saÄŸlıkları hem de çevrelerindeki kiÅŸilerin saÄŸlığı adına belirli tedbirleri almalıdır. Enfekte olduÄŸunuzda, mümkün olduÄŸunca evde kalın ve baÅŸkalarıyla iletiÅŸimi kısıtlayın. Croup gibi belirtileriniz varsa, enfeksiyonun yayılmasını engellemek adına dikkatli olun. Öksürme ya da hapşırma esnasında ağız ve burnu tek kullanımlık mendil ya da dirsek ile kapatmak, enfeksiyonun yayılmasını önler. Ellerinizi sıkça yıkamak veya alkol bazlı el dezenfektanları kullanmak, virüsün elle temas edilen yüzeylere bulaÅŸmasını engeller. Havlu, bardak, çatal-bıçak gibi kiÅŸisel eÅŸyaları diÄŸer aile üyeleriyle paylaÅŸmaktan kaçının. Enfekte olabilecek alanları düzenli olarak temizleme ve dezenfekte etme, virüsün bulaÅŸma riskini azaltır. Belirtilerinizin ÅŸiddeti artarsa veya endiÅŸe verici bir durum ortaya çıkarsa, bir saÄŸlık uzmanına baÅŸvurmak önemlidir. Hastalığınız süresince evde dinlenmeye ve iyileÅŸmeye özen gösterin. AteÅŸi veya diÄŸer belirtileri kontrol altına almak için doktorunuzun tavsiye ettiÄŸi ilaçları kullanın.

KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/24522-parainfluenza