Çocuklarda En Sık Görülen Boğaz Problemi: Tonsilit ve Tedavisi

29 / KAS
2023

Tonsilit çocuklarda sıkça karşılaşılan bir problemdir ve zaman zaman hayatlarını olumsuz etkileyebilir. “Çocuklarda tonsilit nedir? Nasıl tedavi edilir?” gibi soruların yanıtlarını sizler için derledik.

Tonsilit Nedir?

BoÄŸaz aÄŸrısı genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanır ve çocuklar arasında yaygın bir rahatsızlıktır. Üst solunum yolunu burun, adenoidler veya geniz eti, tonsiller veya bademcikler, farenks ya da boÄŸazın arka duvarı ve vokal kordlar veya ses telleri oluÅŸturur. Bademcikler dilin hemen yanında bulunan ve saÄŸ ve sol tarafta birer adet bulunan ağız içindeki bağışıklık savunma organlarıdır. Hem nefes alıp verme hem de beslenme sırasında ağıza gelen mikroplarla ilk karşılaÅŸan organlardır. Bu mikroplarla karşılaÅŸtıklarında antikor denilen bağışıklık sistemi hücreleri üretirler ve bu antikorlar mikroplara baÄŸlanarak onları etkisiz hale getirirler. Bu hayati görevi olan organlar bakteri ve virüslerin yoÄŸun saldırısına uÄŸradığında tonsillit veya bademcik iltihabı ortaya çıkar. Özellikle çocuklarda sık görülür ve bu yaÅŸ grubunda boÄŸaz aÄŸrısının en yaygın nedenlerinden biridir.

Bademcik İltihabına Ne Sebep Olur?

Peki tonsilit neden olur? Tonsillit genellikle adenovirüs, influenza, epstein-barr virüsü (mono) gibi virüsler tarafından yaÅŸanır. Bakteriler de bu duruma sebep olabilir en yaygın olanı A grubu streptokok (strep boÄŸaz) bakterisidir. Nadiren enfeksiyon dışında baÅŸka faktörler de bademcik iltihabına yol açabilir.

Tonsillit Nasıl Teşhis Edilir?

Tanı koymak için öncelikle ağız içi, boÄŸazın arka kısmı ve boyun kontrol edilir. Daha sonra strep testi ve laboratuvar testleri talep edilebilir.

Tonsilit Belirtileri Nelerdir?

Çocukların ilk üç yaşında görülen bademcik enfeksiyonlarının çoÄŸunluÄŸu genellikle virüslere baÄŸlıdır. Bakteriyel enfeksiyonlar daha nadir görülür ancak belirtileri farklılık gösterir. Virüs kaynaklı enfeksiyonlarda genellikle bademciklerde kızarıklık, hafif ateÅŸ, boÄŸaz aÄŸrısı, yutkunma güçlüÄŸü, burun akıntısı, öksürük ve geniz akıntısı belirtisi görülür. Bakteriyel enfeksiyonlar 38-39 °C üzeri ateÅŸ, boÄŸaz aÄŸrısı, yutkunma güçlüÄŸü, mide bulantısı, kusma ve bazen karın ve kulak aÄŸrısı gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Dahası, eklem aÄŸrıları ve boyundaki lenf bezlerinde aÄŸrı da olabilir. Her ne kadar boÄŸaz aÄŸrısı hem viral hem de bakteriyel enfeksiyonların yaygın bir belirtisi olsa da bütün boÄŸaz aÄŸrıları bademcik iltihabını iÅŸaret etmez. Özellikle yaz mevsiminde soÄŸuk gıdalar ve içecekler tüketmek boÄŸazda ve bademciklerde hassasiyete baÄŸlı aÄŸrılara sebep olabilir. Ancak bu türden aÄŸrılar genellikle geçicidir.

Tonsilit Bulaşıcı mı? Çocukları Korumak Ä°çin Neler Yapılabilir?

Peki tonsilit bulaşıcı mı? Evet tonsillit bulaşıcıdır. Hapşırma ve öksürme yoluyla, hastalığına sebep olan mikroorganizma bir kiÅŸiden diÄŸerine geçebilir. Enfeksiyonlar genellikle damlacıkla, direkt temas veya mikroplu gıdalarla bulaşır. Yaz mevsiminde klimalı ortamlarda uzun süre kalmaktan kaçınılmalı, klimaların filtreleri düzenli olarak antibakteriyel ürünlerle temizlenmeli, hijyenik koÅŸullarda hazırlanmış gıdalar tercih edilmelidir. Ayrıca çocukların toplu halde bulunduÄŸu yerlerin havalandırma sistemleri hijyenik olmalı ve ortak kullanım alanlarında tek kullanımlık havlu, mendil gibi ürünlerle temizlik yapılmalıdır.

Tonsilit Nasıl Tedavi Edilir?

Viral bademcik iltihabında antibiyotik etkisizdir ve bu yüzden verilmez. Yalnızca aÄŸrı kesici veya ateÅŸ düÅŸürücü ilaçlar gibi semptomları hafifleten tedaviler uygulanır. Ancak bağışıklık sistemi zayıf olan hastalarda viral enfeksiyon tespit edildiÄŸinde ikincil bir bakteriyel enfeksiyona karşı koruma amacıyla antibiyotik verilebilir. Bakteriyel bademcik iltihabında ise sıklıkla A grubu beta hemolitik streptokok adlı halk arasında beta mikrobu olarak bilinen bakteri sorumludur. Bu bakteri tedavi edilmezse akut romatizmal ateÅŸ (ARA) adı verilen ve kalp, eklemler, beyin, ciltte hasara yol açabilen ölümcül bir hastalığa neden olur. Bu rahatsızlık genellikle 5-15 yaÅŸ arası çocuklarda görülür. Bu yüzden çocukların ÅŸiddetli ve yüksek ateÅŸli boÄŸaz enfeksiyonları durumunda acilen doktora baÅŸvurması gereklidir.

Çocuklarda Geniz Eti ve Geniz Eti Belirtileri Nelerdir?

Geniz eti çocukluk döneminde en yaygın rastlanan hastalıklardan biridir ve burun arkasındaki rosenmuller fossa denilen boÅŸlukta bulunur. Özellikle 2-10 yaÅŸ arası çocuklarda genetik, geçmiÅŸ üst solunum yolu enfeksiyonları ve alerjik reaksiyonlar sonucu büyüyebilir ve bulunduÄŸu boÅŸluÄŸu tıkayabilir. Bu büyüme sonrasında çocuklar genellikle burun tıkanıklığı, gece horlama, ağızdan uyuma, sürekli antibiyotik kullanımına raÄŸmen geçmeyen burun akıntısı ve sık rinosinüzit atakları gibi belirtiler gösterir. Sürekli burun tıkanıklığı, gece ağızdan uyuma, horlama, geniz akıntısı, sabahları yorgun uyanma, iÅŸtahsızlık ve kuru öksürük geniz eti sorunlarının belirtileri olabilir. Ä°lerleyen aÅŸamalarda geniz eti problemleri kulakta iÅŸitme kaybı veya orta kulakta sıvı birikimi gibi semptomlara yol açabilir. Bu nedenle boÄŸaz enfeksiyonu tonsilit ve tüm belirtiler dikkate alınmalıdır.

KAYNAK: https://www.rch.org.au/kidsinfo/fact_sheets/Tonsillitis/

SIK SORULAN SORULAR