444 3 703

Orşit Nedir? Testis İltihabı Belirtileri ve Tedavisi

 

Testis iltihaplanması ya da diÄŸer adıyla orÅŸit genelde bir enfeksiyon sonucunda bir veya iki testisin iltihaplanmasına denir. ÇoÄŸu zaman altta yatan sebep belirlenemezken, bakteriyel veya viral enfeksiyonlar orÅŸite yol açabilir. Bu durum aÄŸrılı olabilir ve kiÅŸinin üreme yeteneÄŸini etkileyebilir. Tedavi altta yatan nedenlerin tespiti sonrasında uzman hekim tarafından belirlenir ve genellikle ilaç tedavisi, dinlenme ve yaÅŸam tarzı deÄŸiÅŸiklikleri ile mümkün olur. Bu nadiren görülen hastalık, genellikle kabakulak iltihabı ile iliÅŸkilendirilir ve enfeksiyonların testislere zarar verdiÄŸi durumlarda ortaya çıkar. “OrÅŸit nedir? Tedavi edilmezse neler olur?” gibi soruların yanıtlarını sizler için derledik.

Testis İltihabı Nedir?

OrÅŸit nedir tıp literatüründe ne anlama gelir? Testislerin iltihaplanmasını içeren enfeksiyonlara orÅŸit ismi verilir. Genellikle bakteriyel kaynaklıdır ancak nadiren kabakulak gibi virüsler de bu duruma neden olabilir. OrÅŸit genellikle tek bir testiste görülür ama bazen her iki testiste de meydana gelebilir. Ergenlikten eriÅŸkinliÄŸe geçiÅŸ dönemindeki erkeklerde daha yaygın olan orÅŸit, bazen kabakulak virüsü nedeniyle çocuklarda da görülebilir.

OrÅŸit Neden Olur?

Peki orÅŸit neden olur? Testis iltihabı genellikle mevcut idrar yolu enfeksiyonu sırasında bakterilerin testislere taşınması sonucunda oluÅŸur. Gençlerde cinsel yolla bulaÅŸan hastalıklara neden olan bakteriler daha yaygınken yaÅŸlı erkeklerde testis iltihabı genellikle prostat kaynaklı idrar yolu enfeksiyonlarının testislere ilerlemesi sonucunda meydana gelir. Virüsler de orÅŸite neden olabilir ve en önemli sebeplerden biri kabakulak orÅŸiti olarak adlandırılır. Bu durumda kabakulak geçiren hasta ya tek testiste ya da her iki testiste iltihaplanma yaÅŸar. Testis iltihabının geliÅŸimine birçok faktör neden olabilir ve orÅŸite eÄŸilimi bulunan durumlar aÅŸağıdaki gibidir:

  • Üretral kateter (sonda) kullanımı
  • Benign prostat hiperplazisi (BPH veya iyi huylu prostat büyümesi)
  • Sürekli idrar yolu enfeksiyonu yaÅŸamak
  • Kabakulak aşısının olmaması veya daha önce kabakulak hastalığına yakalanmamış olmak
  • Hijyen standartları düÅŸük ortamlarda bulunmak

Testis İltihabı Belirtileri Nelerdir?

OrÅŸit hem bakteriyel hem de viral nedenlerle ilerleyebileceÄŸi ve epididimoorÅŸite (spermleri taşıyan ve depolayan tüpe benzer yapının iltihaplanması) yol açabileceÄŸi bilinmektedir. Testis iltihabı belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

  • Testislerde acı ve ÅŸiÅŸme
  • Kasık ve karın altında aÄŸrı hissi
  • Yüksek vücut sıcaklığı
  • İdrar yaparken yanma hissi
  • Üretradan akıntının oluÅŸması

Testis İltihabının Teşhisi Nasıl Konulur?

Hastanın saÄŸlık geçmiÅŸi incelendikten sonra fiziksel muayene ve gereken laboratuvar testleri uygulanır. Testis iltihabı tanısı için kullanılan yöntemler aÅŸağıdaki gibidir:

  • Fiziksel muayenede testis ve epididim hassasiyeti, aÄŸrısı, ÅŸiÅŸmesi ve kızarıklığı gözlenir.
  • İdrar testinde iltihap hücreleri görülür.
  • Cinsel yolla bulaÅŸan bir hastalık hikayesi varsa, üretral sürüntü testi yapılır.
  • Skrotal renkli doppler ultrasonografi incelemesi ile etkilenen testis ve epididimdeki kan akışının artışı, tanı koymada çok önemlidir.

Testis İltihabının Tedavisi Var mı?

OrÅŸit tedavisi gerçekleÅŸmediÄŸinde kendiliÄŸinden geçmez. Üroloji uzmanı tarafından hastanın saÄŸlık geçmiÅŸi incelenip gerekli testler yapıldıktan sonra tedaviye hemen baÅŸlanmalıdır. Tedavinin genel yaklaşımları ise ÅŸöyledir:

  • DoÄŸru antibiyotik tedavisi
  • AÄŸrı kesici ve anti-inflamatuar ilaçlar
  • Yatak istirahati
  • Skrotal elevasyon (etkilenen testisin yukarı çekilmesi)
  • SoÄŸuk kompres uygulaması (tavsiye edildiÄŸi sürece)

Testis İltihabı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Erkeklerde testis iltihabı ve epididimo-orÅŸit zamanında ve doÄŸru ÅŸekilde tedavi edilmezse kronikleÅŸebilir. Sonraki dönemlerde aralıklarla aÄŸrılı ve iltihaplı ataklar yaÅŸanabilir. Enfeksiyon ilerledikçe apse oluÅŸumu görülebilir ki bu durumda cerrahi müdahale gerekebilir. Genç erkeklerde, epididimit nedeniyle epididim kanallarının tıkanması sonucu kalıcı hasar oluÅŸabilir ve bu durum kısırlığa sebep olabilir.

KAYNAK: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/orchitis/symptoms-causes/syc-20375860

SIK SORULAN SORULAR

Testis iltihabında bitkisel ürünlerin kullanımı, aÄŸrı ve kızarıklık gibi belirtileri geçici olarak hafifletebilir. Ancak, enfeksiyonun tamamen ortadan kalkması için tıbbi tedavi ÅŸarttır. EÄŸer enfeksiyon düzgün bir ÅŸekilde tedavi edilmez ve durum kötüleÅŸirse, testislerde apse oluÅŸabilir ki bu da testislerin çıkarılması gerektirecek kadar ciddi bir duruma yol açabilir. Yani, testis iltihabının erken evrede tam tıbbi tedavi ve düzenli kontrole ihtiyacı vardır.

Hastanın ÅŸikayetleri ele alındığında, fiziki muayene, görüntüleme teknikleri, idrar analizleri ve cinsel yolla bulaÅŸan hastalıkların taraması gibi sonuçlar normal çıkarsa, testis aÄŸrısının psikolojik kaynaklı olabileceÄŸi düÅŸünülebilir. Ancak bazen altta yatan sebep baÅŸka bir organın patolojisinden kaynaklanabilir ve bu durumda diÄŸer tıbbi disiplinlerden görüÅŸ alınabilir. Üroloji uzmanının tanıyı doÄŸru koyması ve farklı bir hastalığın bulunmamasının ardından, aÄŸrının tam nedeninin belirlenmesi ve tedavi için psikolojik destek alınması gerekebilir.

Testis aÄŸrısının kaynağını belirlemek ve uygun tedaviyi uygulamak önemlidir. Bilinmeyen bir nedenle ortaya çıkan testis aÄŸrılarında testis iltihabı antibiyotik, aÄŸrı kesici veya kas gevÅŸetici ilaçlar yerine dinlenme, ılık bir duÅŸ ya da soÄŸuk kompres daha saÄŸlıklı seçimler olabilir. Ancak, testis torsiyonu (testisin kendi etrafında dönerek kan akışını bozması) gibi acil müdahale gerektiren durumların gözden kaçırılması, testis kaybına yol açabilir. Bu nedenle, doÄŸru teÅŸhisi koyabilmek ve gerekli tedaviyi alabilmek adına mutlaka üroloji uzmanına baÅŸvurmak gerekmektedir.

OrÅŸit genellikle 1-2 hafta içerisinde iyileÅŸir. Ancak bazı durumlarda hastalığın tamamen düzelmesi 1 ayı bulabilir. Bu süre zarfında istirahat etmek ve bol sıvı tüketmek önemlidir. Herhangi bir komplikasyon yaÅŸanması durumunda veya belirtilerinizin ağırlaÅŸması durumunda derhal saÄŸlık profesyoneli ile görüÅŸmelisiniz.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 05.04.2024 15:50Yayınlanma Tarihi: 05.04.2024 09:08
Yorum Ekle


KATEGORİLER