1 Haftalık Gebelik
Gebelik, bir kadının hayatındaki en olağanüstü ve mucizevi dönemlerden biridir. Bir bebeğin anne karnında gelişimini başından sonuna kadar takip etmek, her anını heyecanla beklemek ve sevgiyle dolu bir bağ kurmak hiç şüphesiz insanın yaşayabileceği en büyük mutluluklardan biridir. Ancak gebelik süreci sadece bu duygusal tarafıyla sınırlı değildir. Aynı zamanda birçok fiziksel ve hormonal değişimi de beraberinde getirir. Bu nedenle hamilelik hakkında bilgi sahibi olmak ve bu süreci sağlıklı bir şekilde yönetmek son derece önemlidir. 1 haftalık hamilelik belirtileri ve 1 haftalık bebek hakkında merak edilenleri ve bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.
1 haftalık hamilelik süreciyle ilgili en merak edilen konulardan biri de haftaların nasıl hesaplandığıdır. Bu haftalardan ilki olan 1.hafta aslında hamile olmadığınız bir dönemdir. Yani aslında ilk haftada hamilelik durumu belirlenemez ancak geriye dönük olarak bakıldığında ve hesaplama yapıldığında bu süreçte 1 haftalık hamilesiniz. Bu süreçte ilgili en karıştırılan konulardan bir diğeri de gebelik yaşı ile bebek yaşıdır. Gebelik yaşı veya ne kadar zamandır hamile olduğunuz son menstrüasyon döneminizin başladığı tarihten itibaren hesaplanır. Öte yandan bebek yaşı veya gebeliğin gerçek yaşının hesaplanmasında bebeğinizin gerçek yaşı baz alınır. Tüm bunlar düşünüldüğünde hafta hafta hamileliğinizi takip etmek ilk başta karmaşık gelebilir. Ancak endişelenmeyin! Eğer gebeyseniz bu durumla ilerledikçe daha rahat hissedeceksiniz.
Eğer düzensiz adet döngüleriniz varsa -yani menstrüasyon süreniz 7 ile 9 günden fazla değişiyorsa- hamileliğinizin tarihini son adet döneminize göre belirlemek zor olabilir. Düzensiz döngülerde son adet döneminizin ilk gününden itibaren tarih belirlemeye çalışmak genellikle hatalı veya yanıltıcı olabilir. Neden mi? Çünkü ovülasyon düzensiz adet döngüsü olan kişilerde çeşitli zamanlarda gerçekleşir. Endişelenmeyin bu durum genellikle ilk trimesterde biraz daha ilerlediğinizde erken bir ultrason taraması ile kesin hamilelik tarihinizi doğrulamanız gerektiği anlamına gelir. Kan hormonu seviyeleri hangi haftada olduğunuz konusunda size genel bir fikir verebilir ancak erken aşamadaki bir ultrason hamileliğinizi kesin olarak belirlemenize yardımcı olabilir. Bu genellikle 5 ile 7 hafta arasında yapılır ancak bu ultrason işlemi hamileliğin 13. haftasına kadar da yapılabilir.
Gebelik süresi genellikle yaklaşık 40 hafta (9 ay 10 gün) sürer ve tıbbi açıdan 3 döneme ayrılır. Bu dönemler:
1. Trimester: İlk 3 ay bebek organlarının gelişmeye başladığı ve annenin hamilelik durumuna uyum sağlamaya çalıştığı dönemi temsil eder. 1. trimester gebelik sürecinin ilk 13 haftasını kapsar.
2. Trimester: Bu ikinci 3 aylık dönem bebeğin büyüme sürecinin sürdüğü ve 14-26 haftalık hamilelik süresini içeren bir zaman dilimini ifade eder.
3. Trimester: Doğuma yönelik hazırlıkların yapıldığı ve doğumun gerçekleştiği dönemi tanımlar. Bu son 3 aylık dönem 27-40 haftalık hamilelik sürecini içerir.
1.Haftalık Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Hamilelik ya da döllenme yumurtanın yumurtalıktan salındığı (ovulasyon) ve sperm tarafından döllendiği durumu ifade eder. Bu genellikle 28 günlük bir adet döngüsünün başlamasından sonra 14. gün civarında gerçekleşir. Fakat bu durum kişiye bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Döllenmiş yumurtanın rahim duvarına yerleşmesi olan implantasyon süreci ise hamileliğin takip eden 5-6 gün içinde başlar. Yumurtanın bu hareketi rahim duvarındaki kan damarlarının yırtılmasına neden olabilir ve bu da hafif bir kanama ve kramp durumuna yol açabilir.
1. haftada görülen gebelik belirtileri nadiren ortaya çıkar. Ancak her bireyde ve her gebelikte belirti ve seyrin farklılık gösterdiğini unutmamak önemlidir. 1 haftalık gebelik belirtileri ise aşağıdaki gibidir:
- Adetin Gecikmesi: Genellikle hamileliğin ilk belirtisi adet döneminin gecikmesi ya da belirgin derecede azalmasıdır.
- Kanama: İmplantasyon kanaması hamileliğin erken evrelerinin bir işareti olabilir. Âdet kanaması gibi değildir. Tek bir damla kan ya da az miktarlı pembe akıntı şeklinde olabilir. Bu lekelenme birkaç saat kadar sürebilir veya birkaç gün de devam edebilir.
- Kramp: Anne adayı embriyonun rahim duvarına yapışırken hafif kramplar hissedebilir. Bazıları bu krampları karın, pelvis veya bel bölgesinde yaşayabilir. Kramp, çekme, uyuşma ya da batma hissi olarak tanımlanabilir. Bu süreç bazı anne adaylarında küçük kramplar şeklinde yaşanırken bazılarında aralıklı olarak gelerek birkaç gün süren rahatsızlık şeklindedir.
Diğer erken hamilelik belirtileri de aşağıdaki gibidir:
- Ağızda metalik tat,
- Baş ağrısı,
- Duygusal dalgalanmalar veya sinirlilik hali,
- Halsizlik ya da yorgunluk hissi,
- İştah artışı ya da azalışı,
- Karnın şişmesi ya da gaz oluşması,
- Koku alma duygusunda artış,
- Kusmayla beraber ya da kusmasız mide bulantısı,
- Meme hassasiyeti, şişkinlik ya da karıncalanma gibi değişiklikler ve gözle görülen mavi damarlar,
- Sık idrara çıkma durumu,
- Vücut ısısının yükselmesi.
Bu belirtilerin tamamının hamileliğe özel olduğunu kabul etmek yanıltıcı olabilir. Erken hamilelik döneminin her zaman belirgin semptomlarla kendini göstermeyebileceğini unutmamalısınız.
1 Haftalık Hamilelikte Vücutta Hangi Değişimler Yaşanır?
Teknik olarak henüz hamile değilseniz, erken hamilelik belirtilerinin ortaya çıkması için çok erken olabilir. Ancak bu hiçbir şeyin meydana gelmeyeceği anlamına gelmez! Bu hafta boyunca vücudunuz rahim duvarını vajina yoluyla dökerek âdet kanamasına neden olur. Önümüzdeki birkaç gün içinde önceki adet döneminizin PMS (premenstrual sendrom) semptomlarını yaşamaya devam edebilirsiniz. Bunlar arasında yorgunluk, şişkinlik, baş ağrıları ve ruh hali değişiklikleri bulunur. Bu belirtiler kadınların %90'ından fazlasında yumurtlama sonrasında östrojen seviyelerinin düşmesi ve progesteron seviyelerinin yükselmesine bağlı olarak yaşanır.
Peki 1 haftalık bebek görüntüsü nasıldır? Anne karnındaki 1 haftalık bebeğin görüntüsü oldukça küçük ve gelişim halindedir. Bebek hala anne karnının içinde koruyucu sıvı olan amniyon kesesinin içerisinde yer alır ve bu aşamada henüz dışarıdan görülemeyecek kadar küçük olduğunu unutmamak önemlidir.
Hamilelik Testi Ne Zaman Yapılmalı?
Peki 1 haftalık gebelik idrar testinde belli olur mu? Test ne zaman yapılmalı? Hamilelik testi idrarda bulunan insan koryonik gonadotropin (hCG) hormonunu ölçer. Bu hormon yalnızca hamilelik söz konusu olduğunda mevcuttur. Yumurtanın embriyo haline dönüştükçe onu sararak sonrasında plasentaya dönüşen hücreler hCG üretir. Adet gecikmesinin ardından en kısa sürede hamilelik testi yapmak tavsiye edilir. Hamilelik testi gebe olunduktan 10 gün sonra dahi pozitif sonuç verebilir. Ancak genellikle idrardaki hCG miktarının gebelik testinin pozitif çıkması için yeterli olabilmesi yaklaşık 3 hafta alır.
Reçetesiz satın alınabilen veya internet üzerinden temin edilebilen çok sayıda ekonomik ve güvenilir gebelik testi bulunur. Evde uygulanabilir bu hamilelik testleri birkaç dakika içinde hamile olup olmadığınız konusunda size bilgi verebilir ve çoğunun neredeyse %99 kesin sonuç sağlar. Ancak doğru bir sonuç elde etmek için en uygun zaman, adetin gecikmesinin ardından geçen 1 haftadır. Hamilelik testleri pozitif veya negatif sonuç verir.
1 Haftalık Hamileler için İpuçları
Her sürecini merak ettiğiniz hamileliğin ilk haftasını sağlıklı geçirmek için aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz:
- Sağlıksız alışkanlıkları terk edin. Sigara içiyor, alkol tüketiyor ya da fazla kafein tüketiyorsanız pozitif sonuçlanan hamilelik testinin ardından bu alışkanlıklara şimdiden son vermelisiniz.
- Takipleri gerçekleştirecek kadın doğum doktorunuzu belirleyin ve randevu alın. Bu hem süreci ilerletmenize yardımcı olur hem de acil sorularınıza yanıt bulmanızı sağlar.
- Rahatlamaya çalışın. Hamilelik stresli bir süreç olabilir. Hamile kalmak istemeniz de stres yaratır. Kolay söylenir ama uygulaması zordur ancak bu yolculuğa başlarken küçük şeylere takılmamaya özen gösterin.
Hamileliğin İlk Haftalarında Yapılmaması Gerekenler Nelerdir?
Hamileliğin 1.haftasında sağlıklı ve dengeli beslenme ve doktorunuzun önerdiği vitamin takviyelerini düzenli kullanma, hamilelik süreciyle ilgili yapabileceğiniz en önemli hazırlıktır. Bu süreçte hamilelik için en sağlıklı koşulları oluşturmak adına da aşağıdakilere dikkat edebilirsiniz:
- Gebelik planından önce doktor kontrolüne gidilmeli,
- Vitamin takviyeleri hamile kalmadan önce alınmaya başlanmalı,
- Sigara ve alkol tüketimi kesilmeli,
- Düzenli egzersiz yapılmalı,
- Sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterilmeli,
- Uyku düzenine dikkat edilmeli,
- Stresten uzak durulmalı,
- Kafein tüketimi azaltılmalı,
- Yumurtlama zamanının yaklaştığı günlerde, yani doğurganlığın arttığı zamanlarda cinsel ilişkiye girilmelidir.
1 Haftalık Hamilelik Kontrol Listesi
1 haftada hamilelik belirtileri sürecinde uzmanların tavsiyesine göre hamile kalmadan 1 ay önce ve hamileliğin ilk 12 haftası boyunca günde en az 400 mcg folik asit alınmalıdır. Folik asitin önemi bebeğinizin beyin, omurga veya omurilik gelişimini etkileyebilecek nöral tüp defekti riskini düşürmesinden kaynaklanır. Bu yüzden doğru zamanda yeterli miktarda folik asit almak çok önemlidir. Aksi halde nöral tüp defektleri açısından risk artar (nöral tüp, hamileliğin 3. ve 4. haftalarında gelişen ilk omuriliktir). Çoğu kişi hamile olduklarını bu dönemde öğrenir. Ancak eğer henüz folik asit takviyesine başlamadıysanız veya beklenmeyen bir şekilde hamile olduğunuzu öğrendiyseniz endişelenmeyin. Her şeyi planlama imkânımız olmayabilir! Bu durumda olabildiğince hızlı bir şekilde kadın doğum uzmanından randevu almalı ve folik asit takviyesine başlamanız önemlidir.
KAYNAK:
“Doing a Pregnancy Test.” NHS, www.nhs.uk/pregnancy/trying-for-a-baby/doing-a-pregnancy-test/. Accessed 24 May 2023.
Curran, Mark A. “Fetal Development.” perinatology.com, perinatology.com/Reference/Fetal%20development.htm. Accessed 24 May 2023.
“Follicular Phase.” Cleveland Clinic, my.clevelandclinic.org/health/body/23953-follicular-phase. Accessed 24 May 2023.
“Implantation Bleeding: Common in Early Pregnancy?” Mayo Clinic, 19 Apr. 2022, www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/expert-answers/implantation-bleeding/faq-20058257.
“Menstrual Cycle: Animation.” NHS, www.nhs.uk/conditions/irregular-periods/. Accessed 24 May 2023.
“Your NHS Pregnancy Journey.” NHS, www.nhs.uk/pregnancy/finding-out/your-nhs-pregnancy-journey/. Accessed 24 May 2023.
SIK SORULAN SORULAR
“1 haftalık gebelik belli olur mu?” diye merak ediyorsanız genellikle hamilelik belirtilerinin 4 ile 6 hafta arasında ortaya çıktığını bilmelisiniz. 1 haftalık adet gecikmesi hamileliğin en erken belirtilerinden biridir ama eğer adet düzeniniz bozuksa bunu anlaması zor olabilir. Ayrıca hamileliğin 3. haftasında ya da hamile olduktan yaklaşık 10 ile 14 gün sonra gerçekleşebilen yerleşme kanamasını adet dönemiyle karıştırma ihtimaliniz de vardır.
Hamilelik testi için en uygun zaman adetin gecikmeye başladığı ilk gündür. Bunun sebebi hamilelik testlerinin yaklaşık 6 gün sonra döllenme sonucu vücudunuzda üretilen insan koryonik gonadotropin (hCG) adlı hamilelik hormonunu saptamasıdır. Ancak hCG düzeyleriniz hamileliğinizin ilk birkaç haftası boyunca her 2 günde bir katlanarak artar. Bu yüzden adetinizin geciktiği ilk günden birkaç gün sonra yapılan testler daha doğru sonuçlar verebilir.
1 haftalık gebeliği idrar testi ile tespit etmek genellikle mümkün olmaz. Çünkü gebelik hormonu olan HCG'nin (insan koryonik gonadotropin) seviyeleri döllenme sonrasında hemen artış göstermez. Bu hormonun idrarda ölçülebilir bir düzeye ulaşması genellikle gebeliğin başlangıcından itibaren yaklaşık 14 gün sonra olur. Ancak bu süre kişiye bağlı olarak değişebilir. En güvenli sonuçları elde etmek için adet gecikmesini takiben bir hamilelik testi yapılması tavsiye edilir. Unutmayın sağlık hakkında en kesin ve doğru bilgiyi sadece sağlık uzmanları verebilir.
Baş dönmeleri genelde hamileliğin ilk haftası boyunca görülmez. Bu sırada döllenmiş yumurtanın rahime yerleşme süreci devam etmekte ve gebelik hormonu hCG (human chorionic gonadotropin) seviyeleri henüz artış göstermemişken klasik hamilelik belirtileri genellikle hissedilmez. İlerleyen zamanlarda hormonal değişimler arttıkça baş dönmesi gibi durumlar daha yaygınlaşabilir.
Çoğunlukla hamileliğin ilk haftasında kanama gerçekleşmez. Ancak bazı kadınlar döllenmiş yumurtanın rahime yerleştirildiği implantasyon sürecinde hafif bir kanamayla karşılaşabilir. Genellikle hafif olan bu kanama pembe veya kahverengi renkte olup adet kanamasından farklıdır. Yine de bu dönemde çoğu kadın kanama yaşamaz.
Baş ağrısı gibi semptomlar genellikle hamileliğin ilk haftası boyunca görülmez. Ancak her kadının vücudu farklı şekillerde tepki verebilir ve bazen baş ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Fakat baş ağrısı hamilelik belirtileri arasında en yaygın olanı değildir ve genellikle gebeliğin ilerleyen dönemlerinde daha sık rastlanır.
Mide yanması gibi semptomlar da genellikle hamileliğin ilk haftası boyunca pek görülmez. Mide yanmasının sebebi genellikle ilerleyen aylarda meydana gelen hormonal değişimlerdir. Ancak her kadının deneyimi farklı olduğu için bazıları erken dönemlerde hafif bir mide rahatsızlığı yaşayabilir.
Ağrı gibi belirtiler genellikle hamileliğin ilk haftası boyunca hissedilmez. Döllenmiş yumurtanın rahime yerleştirilme süreci veya gebelik hormonlarındaki yükselme nedeniyle bazı kadınlar hafif karın veya kasık ağrısı yaşayabilir ancak bu durumlar genellikle hafif ve geçicidir.
Sırt ağrısı genellikle hamileliğin ilk haftası gibi erken dönemlerde ortaya çıkmaz. Hamilelik sürecinde vücuttaki değişiklikler bel ve sırt bölgesindeki ağırlık artışından dolayı sırt ağrısına yol açabilir. Fakat bu tür değişiklikler daha çok hamileliğin ilerleyen evrelerinde görülür ve sırt ağrısı erken gebelik semptomları arasında nadiren bulunur.
Karın ağrısı da genel olarak hamileliğin ilk haftasında yaşanmaz. Döllenmiş yumurtanın rahime yerleşme sürecinde bazı kadınlar hafif karın ya da kasık ağrısı deneyimleyebilir ancak bu durum genellikle kısa sürer ve hafiftir. Hamilelik hormonlarının etkisi ile rahmin büyümesi ve vücudun bu değişikliğe uyum sağlamasıyla karın ağrıları daha sık yaşanabilir.
Hamileliğin ilk haftasında kan testleri genellikle normal seviyelerdedir. Bu dönemde hCG (insan koryonik gonadotropin) adı verilen hamilelik hormonu seviyeleri hala yükselmemiş olabilir. Eğer gebeliği doğrulamak için kan testi yapılırsa bu genellikle adet gecikmesinden sonra ya da hamile olduğunuzdan şüphelendiğinizde yapılır. Kan testleri hamileliği teyit etmek amacıyla kullanılır ve bu süreçteki değişimler genellikle daha sonradan görülür. Hamileliğin ilerleyen dönemlerinde kan değerleri hCG'nin artışına paralel olarak yükselir.
1 haftalık bir gebelik ultrason ile tespit edilemez. Gebelik testinin pozitif sonuç vermesi durumunda ultrason muayenesi genellikle 5 ve 6. haftalar arasında gerçekleştirilir. Hamilelik sürecinin 4,5 haftası tamamlandığında ve adet gecikmesi meydana geldiğinde vajinal ultrason ile gebelik kesesi görüntülenebilir. Bu evreye kadar hamilelik ilerlemesi Beta-HCG hormonunun kandaki seviyesinin artması üzerinden izlenir. Hamileliğin 5. veya 6.haftalarında ultrasonda gebelik kesesinin görülmesi ve bebeğin kalp atışlarının duyulması beklenir.
Bir haftalık bir bebek, hayatının ilk evrelerinde olduğu için oldukça küçük ve hassastır. Yeni doğmuş bir bebeğin cildi yumuşak ve genellikle hafif pembe tonlarındadır. Gözleri çoğunlukla kapalı geçirir ve uyanıklık durumlarında genellikle beslenme zamanlarıdır. Bebekler bu dönemde fazla hareket etmezler, ancak uyandıklarında ellerini ve ayaklarını sallayabilirler. Bebeklerin başları nispeten büyük görünür çünkü vücutlarına göre oransızdır. Ayrıca, yeni doğan bir bebeğin saçları az olabilir veya hiç olmayabilir. Bir haftalık bir bebek hala anne karnındaki pozisyonunu korur; bacaklarıcuduna yakın durur. Bu bebeklerin yüz ifadesi genellikle sakin ve rahattır çünkü henüz duygusal tepkileri tam olarak geliştirilmemiştir.