11. Hafta13. Hafta

 

Gebelik, hayatın en büyülü ve heyecan verici dönemlerinden biri. Anne adayları için hem fiziksel hem de duygusal değişimlerin başladığı 12 haftalık gebelik ise farklı bir önem taşır ve kendi gelişim sürecini içerir. Annelerin bu süreçleri dikkatlice izlemesi, olası sorunlara karşı hazırlıklı olmalarını sağlar; böylece daha sağlıklı bir hamilelik dönemi yaşanabilir. Gebelik ilerledikçe, anne ve bebek büyümeye devam eder ve bu durum özellikle annelerde panik hissi yaratabilir. 12 haftalık gebelik sürecine dair tüm bilinmesi gerekenleri sizler için derledik:

12 Haftalık Gebelik Annedeki Değişiklikler

12 haftalık gebelik annedeki değişiklikler pozitif yöndedir. Genellikle bu dönemde anne adaylarının baş dönmeleri ve mide bulantıları azalır. Ancak bunun yerine yorgunluk ve halsizlik belirtisi gözlenebilir. Henüz erken olsa da bazı annelerde bel ve sırt ağrısı görülebilir. Bunun sebebi hamilelik sırasında salgılanan relaxin hormonudur. Relaxin salgılandığında anne adaylarının kemik yapısında değişiklikler meydana gelir ve bu da ağrıya neden olur.

Üçüncü haftadan itibaren bebek gelişiminin hız kazandığı bir dönem başlar. Bunun sonucunda da 12 haftalık gebelik görüntüsü belirgindir. Bunun yanında bebeğin gelişimiyle birlikte oksijen ihtiyacı artacağı için günlük aktivitelerde nefes darlığı görülebilir. Ayrıca 12. hafta itibariyle vajinal akıntılarda artış görülebilir. Bu salgı doğal bir süreçtir ve vajinanın korunması amacıyla oluşur. Günlük rutinlerdeki değişiklikler nedeniyle baş ağrısı gibi belirtiler bu dönemde ortaya çıkar. Baş ağrısını hafifletmek için iyi bir dinlenme ve kaliteli uyku önemlidir.

12 Haftalık Gebelik Belirtileri Nelerdir?

Hamilelik bebeğin gelişiminin yanında anne adayında da çeşitli değişimlere neden olan bir süreçtir. Bu dönemde hem fiziksel hem de ruhsal anlamda değişimler yaşanır. 12 haftalık hamilelikte karşılaşabileceğiniz bazı durumları sizin için detaylandırdık.

• Gebelik sürecinde en dikkat çeken fiziksel değişim kilo artışıdır. 12 haftalık hamilelikte annenin şu ana kadar yaklaşık olarak 2-2,5 kilogram alması normal kabul edilir. Eğer fazla kiloluysanız kilonuzu korumaya dikkat etmelisiniz. İlk 3 ay sonunda kilo alma hızınız artabilir bu yüzden ilk trimesterde kilonuzu kontrol altında tutmanız önemlidir.
• Hamileliğin başlamasıyla birlikte rahminiz büyümeye başlar. Bu hafta rahminiz büyük bir greyfurt boyutuna ulaşabilir. Bunun sonucunda yan bölgelerinizde zaman zaman kas ağrıları hissedebilirsiniz. Rahmin büyümesi mesanenize baskı yapar ancak bu baskı rahmin karın boşluğuna doğru ilerlemesiyle azalacaktır.
• Mide ekşimesi genellikle ilk kez hamile olan annelerin 12. haftada karşılaştığı bir durumdur. Bu ekşime hissi göğüs kemiği ile boğazın alt kısmını etkiler. Özellikle sırt üstü yattığınızda mide asidinin yemek borusuna doğru hareket etmesi bu şikâyeti artırır. Eğer hamilelik öncesi de mide ekşimesi yaşıyorsanız hamilelikte bu durum daha da zor olabilir. Bu nedenle doktorunuza bu durumu belirtmeniz önemlidir.
• Rahmin büyümesi ile birlikte alt karın bölgenizdeki çıkıntı daha belirgin hale gelir. Bu hamileliğinizi açıkça fark etmeye başladığınız anlamına gelir.
• Hamilelik öncesi dönemlerde zaman zaman iç çamaşırınızda hafif kokulu veya kokusuz, süt benzeri bir akıntı gözlemlemiş olabilirsiniz. Hamilelik sürecinde artan östrojen hormonu üretimi ve vajinal bölgenin kan akış hızının artması nedeniyle bu akıntının miktarı artabilir. Ancak akıntının yoğunluğu fazla ve rengi değişmişse (örneğin pembe veya kahverengiye dönmüşse) ya da yanma hissi ve kaşıntı gibi belirtilerle eşlik ediyorsa mantar gibi farklı bir sağlık sorunu olabilir. Bu nedenle böyle bir durumu doktorunuzla paylaşmanız önemlidir.
• Hamilelik sırasında bazı kadınlar ciltlerinin güzelleştiğini söylerken diğerleri ise sivilce ve leke gibi problemler yaşayabilir. Bunun nedeni cilt tipiniz ve hormonal değişikliklerdir. Ayrıca çil ve benlerin renklerinin koyulaştığını da görebilirsiniz. Bu genellikle gebeliğin 12. haftasında meydana gelen normal değişimlerdendir ve endişe etmenize gerek yoktur. Eğer bu tür cilt problemleri yaşıyorsanız sizin ve bebeğinizin sağlığını tehlikeye atmayacak bir krem veya merhem önerisi için doktorunuzla görüşebilirsiniz.

12 Haftalık Gebelik Bebek Gelişimi Nasıldır?

 

8. hafta boyunca bebeğinizin bağırsakları göbek kordonunu işgal ediyordu. Ancak bu hafta bağırsaklar karın içine doğru hareketini tamamlıyor.

Bebeğinizin kemik iliği beyaz kan hücreleri üretiyor. Böylece oyun sahasında karşılaştığı tüm mikroplarla savaşabilecek.

 12 haftalık bir bebekte hayati organların neredeyse tamamı oluşmuştur. Bu duruma ek olarak bebeğin hareket yeteneği de artmaktadır. Çünkü her geçen gün gelişim gösteren bebek daha fazla hareket etme kabiliyeti kazanır. Özellikle parmaklarının daha hızlı hareket ettiği 12. haftaya denk gelir ki bu önceki haftalara kıyasla belirgin bir ilerlemeyi ifade eder.

 Bebeklerin bazı durumlarda emme refleksini göstererek parmaklarını ağızlarına alabildikleri görülür. Parmakların gelişimi tırnak oluşumu ile birlikte ilerler. Bu haftada tırnakların tamamen oluşmamış olsa bile hızla geliştikleri gözlemlenir. Ayrıca bebeğin belirli kemikleri sertleşmeye ve şekil almaya başlar. Dalak ve karaciğer gibi organlar da işlevlerini yerine getirmeye başlar. Tiroid ve pankreasın gelişmesiyle birlikte refleksler daha belirgin hale gelir. Ses telleri 12. haftada tamamen oluşur ve bebek bu dönemde nefes alıp verme egzersizleri yapmaya başlar. Ultrason muayeneleri ile erken tahminlere rağmen cinsiyet belirlenebilir ancak 12 haftalık gebelik cinsiyet görüntüsü kesin olarak belirlenmesi genellikle erken sayılır.

Bebeğiniz gebeliğin 12. haftasında hızlı bir gelişim sürecine girer. Embriyo durumundan fetüs durumuna geçmiş olan 12 haftalık bebek organ ve sistem gelişimine aşağıda anlatıldığı gibi devam edecektir.

Sinir Sistemi: Beyin oluşumu hızla devam eder ve bu haftada beyincik oluşur. Beyincik kasların düzenli çalışmasını sağlar ve bebeğiniz yavaş yavaş hareket etmeye başlar. Bebeğin hareketleri refleksif olsa da kaslar geliştikçe beyinden gelen sinyallere tepki vermeye başlar. Karnınıza dokunduğunuzda veya bastırdığınızda bebeğiniz bunu hisseder ve tepki olarak hareket eder, ancak sizin bu hareketleri algılamanız henüz mümkün değildir.

Dolaşım Sistemi: Plasenta bu haftadan itibaren görevini yerine getirmeye başlar. Ayrıca göbek kordonu da aktifleşir. Anne ile bebek arasındaki kan dolaşımı göbek kordonu sayesinde gerçekleştirilir. Böbreklerin de işlevlerini yerine getirmeye başlamasıyla idrar üretimi başlar. Ancak atık maddeler bebek vücudundan göbek kordonu vasıtasıyla plasentaya geçişi yapar ve ardından annenin kanına taşınır. Bu nedenle bebeğinizin içerisinde yer aldığı değerli amniyon sıvısı, atık maddelerden korunmuş olur. Ek olarak bu hafta doktorunuz bebeğinizin kalp ritmini sizinle paylaşabilir. Bebeğinizin dakikadaki kalp atış hızı yaklaşık olarak 120-160 arasında değişir. Bu tempo sizi biraz şaşırtabilir bu yüzden hazır olun.

Sindirim Sistemi: 12. gebelik haftası boyunca bebeğinizin organları yerlerine geçmiş ve işlev görmeye başlamıştır. Daha önceki haftalarda faaliyet göstermeye başlayan böbrekler aynı zamanda büyümeyi sürdürür. Ayrıca mekonyum olarak bilinen ve bebeğin doğumdan sonraki ilk 24 saat içerisinde tuvaletini yapması beklenen madde, bu hafta itibariyle oluşmaya başlar.

Solunum Sistemi: Amniyon sıvısının yutulması aslında bebeğinizin bir nevi solunum egzersizi yapmasını sağlar. Bu durum yutma refleksinin gelişmesine yardımcı olur. Bu durum akciğerlerin gelişmesi ve solunum denemeleri için önemlidir. Ek olarak bebeğiniz hıçkırıklar çekmeye başlamıştır.

Destek ve Hareket Sistemi: Bu hafta itibariyle iç organlar neredeyse doğum sırasındaki gelişim düzeyine ulaştığı için bebek enerjisinin büyük bir kısmını fiziksel büyümeye ayırır. Kas sisteminin ve iskelet sisteminin gelişmeye devam etmesi sonucu bebeğiniz daha aktif hale gelir. Bu haftadan itibaren bebeğiniz anne karnında ters durabilir, geriye doğru esneyebilir ve takla atabilir. Küçük tekmeler bu hafta itibariyle hissedilmeye başlanır.

Boşaltım Sistemi: Böbrekler daha önceki haftalarda fonksiyon görmeye başlamıştır. 12 haftalık fetüs bu hafta itibariyle amniyotik sıvıyı yutar ve böbreklerden geçirerek idrar şeklinde yeniden plasentaya iletir. Bu durum bebeğin çiş yapma pratiğine adım adım alışmasına yardımcı olur.

Üreme Sistemi: Anne adayları genellikle bebeğinin cinsiyeti konusunda meraklıdır. Peki 12 haftalık fetüsün cinsiyeti belli olur mu? 7. haftada gelişmeye başlayan genital organlar bu hafta itibariyle kadın veya erkeğe özgü olacak şekilde oluşmaya ve büyümeye devam eder. Ancak ultrason ile cinsiyetin belirlenebileceği aşamaya henüz gelinmemiştir. Cinsiyeti öğrenmek için biraz daha beklemeniz gerekmektedir.

İmmün Sistemi: Gebeliğin 12. haftası immün sisteminde bir dizi değişikliğin meydana geldiği bir zamandır. Bu süreçte kemikler immün sistemde kritik bir rol oynayan beyaz kan hücrelerini üretmeye başlar. Bunun yanı sıra bebeğinizin pankreası da insülin hormonu üretimine başlar.

Duyusal organlar beyinin denetimi altında işlev gösterir. Dolayısıyla gelişmekte olan beyin duyusal organların düzgün çalışmasını kontrol eder. Hamileliğin 12. haftasında duyusal organlarda yaşanan ilerlemeler ve değişiklikler nelerdir birlikte bakalım.

Görme Yetisi ve Göz Gelişimi: Gözler, bu haftadan itibaren görme yeteneğinin temelini oluşturacak yapıyı kazanır ve göz kapakları gelişir. Ancak, yaklaşık olarak 26. haftaya kadar göz kapakları kapalı kalır. Gözler yüz üzerindeki doğru konumuna yaklaştığı için, artık profilden bakıldığında insan benzeri bir görünüm kazanmıştır diyebiliriz.

Kulak Gelişimi ve İşitme Duyusu: İşitme organı olan kulakların gelişimi önceki hafta hızlanmıştı. Bu haftadan itibaren kulaklar belirgin bir şekilde görünür hale gelir. Gözlerde olduğu gibi ultrason görüntülerinde kulakları da görebilirsiniz.

Deri Gelişimi ve Dokunma Duyusu: Dokunma yetisi duyusal organlar arasında ilk çalışmaya başlayandır. Deri şeffaf bir görünüme sahip olur ve cilt yüzeyinde hafif tüylülükler ortaya çıkar. Tüylenme ile beraber tırnaklar da uzamaya başlar. Doğum sonrası bu büyümüş zayıf tırnakları kesmek durumunda olacağınız için bebeğiniz için alışveriş listenize tırnak makası eklemeyi unutmayın.

Dil Gelişimi ve Tat Alma Duyusu: Amniyon sıvısının yutulması esnasında bebeğiniz sıvının tadını almaya başlar. Ağzını açıp kapatabilir ve yutma refleksi bu haftadan itibaren belirginleşir. Tat alma yetisinin yanı sıra, ses telleri de bu hafta oluşur. Doğum sonrası ilk çığlığına hazır olun.

12 Haftalık Gebe Anneler Nasıl Beslenmelidir?

Sağlıklı bir hamilelik sürecinin sonunda anneler genellikle 8-13 kg kilo alır. Gebeliğin 20. haftasından itibaren kilo alımı daha belirgin hale gelir. 12. haftadan sonra baş dönmesi ve mide bulantısı genellikle azalır bu nedenle anne adaylarında iştah artışı yaşanabilir. Bu durumun kontrol edilmesi hem annenin hem de bebeğin sağlığı açısından büyük önem taşır. Dengeli beslenme için gereken kan testlerinin yapılması ve buna göre vitamin ve mineral takviyesi alınması önerilir. Bunun yanında beslenme sürecinde aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:

• Bakteri üremesi daha yaygın olan yumuşak peynirlerden uzak durulmalıdır.
• Lif bakımından zengin gıdalar sindirimi kolaylaştırır ve bağırsakların rahatlamasına yardımcı olur.
• Meyve-sebze ve baklagiller lif açısından zengin olduğundan bu yiyecekler beslenme planına dahil edilmelidir.
• Doktorunuzun önerisiyle bu haftadan itibaren demir takviyesine devam edilebilir ve 12. haftadan itibaren folik asit takviyesine başlanabilir.
• Bu hafta mide yanması veya mide ekşimesi belirtisi görülebilir. Bu durumda midenizi yormayan yiyecekleri seçmelisiniz. Acı ve ekşi yiyeceklerin yanı sıra kafein ve çikolata gibi besinlerden uzak durmalısınız.
• Eğer geçmiş haftalardan beri kabızlık sorunu yaşıyorsanız lifli gıdaların diyetinize dahil edilmesi faydalı olacaktır.
• Bebeğiniz artık sizin kalsiyum depolarınızı da kullanacak. Bu nedenle gün boyunca kalsiyum açısından zengin süt ve süt ürünlerini tüketmeye özen göstermelisiniz. Ana ve ara öğünlerde kefir, ayran, süt, yoğurt ve peynir gibi gıdaları beslenme düzeninize dahil edebilirsiniz.
• Şeker ve yağ oranı yüksek olan yiyecekler yerine meyve ve sebzeleri tercih etmek sağlıklı ve dengeli beslenmenizi destekleyecektir.
• Yeterli miktarda su içmek oldukça önemlidir. Günde en az 8 bardak su tüketmek hem kabızlık sorununu hafifletir hem de vücudunuzun toksinlerden temizlenmesine yardımcı olur.

 

12. Haftalık Gebelikte Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bu dönemde hamilelikten kaynaklanan bazı semptomlar sizi rahatsız edebilir ancak aşağıdaki ipuçları bu semptomları hafifletebilir:

Bu hafta karşılaşabileceğiniz en yaygın sorun mide ekşimesi veya yanması olabilir. Bu durumla karşılaşmamak adına yediklerinize dikkat etmek önemlidir. Acı ve ekşi yiyecekler, kahve ve çikolata tüketiminden kaçınmalısınız. Yatış pozisyonunuzu değiştirmeniz de faydalı olabilir. Sırt üstü yatmak yerine başınızı ve göğsünüzü yüksekte tutmanız önerilir. Bu şekilde mide asidinin yemek borusuna geri gelmesini önleyebilirsiniz. Sindirimi kolaylaştırmak ve mide yanmasını engellemek için yiyeceklerinizi iyi çiğnemeniz gerekir.

Kilo alımını kontrol etmek ve mide ekşimesini azaltmak için daha küçük porsiyonlar tüketmek ve kolay sindirilebilir gıdalar seçmek de önemlidir. Ağırlık artışını yönetmek ve mide yanmasını engellemek adına daha küçük porsiyonları tercih etmeli ve kolayca sindirilebilen yiyecekleri seçmelisiniz. Sabah bulantılarının hafiflemeye başladığı bu dönemde iştahınız da artacaktır. Bu süre zarfında hem kendi sağlığınıza hem de bebeğinizin büyümesine yardımcı olacak besinler tüketmeyi tercih etmelisiniz. Tavuk, balık ve et gibi protein bakımından zengin gıdaların yanında çavdar, yulaf, arpa, fasulye ve baklagiller gibi lifli gıdaları da diyetinize dahil etmelisiniz.

Peki 12 haftalık gebelik kaç aylık? 12 haftalık gebelik yaklaşık olarak 3 aylıktır.

Kaç Kilo Almalısın?

Gebeliğin 12. haftasında bebeğiniz hala büyümekte olup ağırlığı sadece 8-14 gramdır. Bu nedenle bu hafta gereksiz kilo alımı istenmez. Eğer 12 haftalık gebelikte kaç kilo almalıyım? diye merak ediyorsanız bu haftaya kadar 2-2,5 kilo almanız uygundur. Bebeğinizin ağırlığı önümüzdeki birkaç hafta içinde artacağından kilo alımınız da hızlanacaktır.

Egzersiz Önerileri

Hamilelik hareketsiz kalmanız gerektiği anlamına gelmez. Hafif egzersizler yapmak kilo kontrolünü sağlar ve aynı zamanda doğuma hazırlar. Güçlü kaslar doğum sürecinde size yardımcı olacaktır. Ancak bu haftadan itibaren daha hızlı yorulabilir ve nefesiniz kesilebilir. Bu durum vücudunuzun daha fazla oksijene ihtiyaç duymasıyla ilgilidir. Egzersiz sırasında dikkatli olmalı, arada dinlenmeli ve kısa molalar vermelisiniz. Dikkat etmeniz gereken bu hususlar ışığında 12. haftada hafif tempo yürüyüş, pilates ve yoga gibi aktiviteleri tercih edebilirsiniz.

12 Haftalık Gebelikte Kontrol Listesi

11 haftalık gebelik ile 14 haftalık gebelik süreci arasında yapılması önerilen çift genetik tarama testini gebeliğin 12. haftasında yaptırabilirsiniz. Bu test ultrason ve kan analizi içerir ve fetal anormalliklerin varlığını belirlemeye yardımcı olur. Down Sendromu olarak da bilinen Trizomi 21 için ön bilgilendirme amacıyla kullanılır ancak kesin bir tanı koymaz.

Hem sizin hem de bebeğinizin ihtiyaçlarına yönelik bir alışveriş listesi oluşturmaya başlayabilirsiniz. Bebeğiniz için alacağınız ürünleri eşinizle birlikte seçmek oldukça keyifli olabilir. Gelecek hafta neler yaşayacağınızı bilmek size fayda sağlayacaktır. Kendinizi bu konuda geliştirmek ve yeni bilgiler öğrenmeye yönlendirebilirsiniz.

Peki 12 haftalık gebelikte anne karnı ne kadar büyür? 12 haftalık gebelikte anne karnı genellikle henüz çok fazla büyümez. Ancak her kadın ve her gebelik farklı olduğu için bu durum değişkenlik gösterebilir. Birçok kadın bu dönemde hafif bir şişkinlik hissedebilir ancak çoğunlukla bu fark edilebilir bir karın büyümesi değildir. Gebeliğin ilk 3 ayında rahim pelvis içinde büyümeye devam eder ve genellikle göbek bölgesinde belirgin bir değişim olmaz. Bunun yerine annenin bel çevresinde hafif bir genişleme yaşanabilir. Bu süre zarfında kilo alımı da normaldir ancak bu kilo alımının çoğunluğu genellikle bebeğin büyümesinden ziyade hormonların etkisiyle su tutulması ve daha yüksek kalorili gıdalara yönelme gibi faktörlerden kaynaklanır.

KAYNAK: https://www.thebump.com/pregnancy-week-by-week/12-weeks-pregnant

SIK SORULAN SORULAR