Soğuk Algınlığı ve Grip: Belirtileri, Bulaş Yolları ve Korunma Yöntemleri

30 / OCA
2025

Mevsimsel hastalıklarımızdan soÄŸuk algınlığı ve grip enfeksiyonlarının nedeni virüslerdir.  Covid salgını sonrası çekinik kalan grip ve diÄŸer soÄŸuk algınlığı virüsleri sonbahar ve kış ile birlikte daha sık görülmeye baÅŸladı. Halk arasında domuz gribi olarak bilinen influenza, rhinovirüs, RSV, HMPV, SARS gibi onlarca virüs tek baÅŸlarına, birleÅŸik ya da ardışık enfeksiyonlara neden olmaktadırlar. Tanıda sürüntü ve kan testleri yapılır.

SoÄŸuk algınlığı ve grip benzer klinik tablolarla karşımıza çıkabilir. Paçavra hastalığı olarak da bilinen grip daha ciddi seyreder. Ancak grip benzeri ağır seyreden soÄŸuk algınlığı hastalık tablosu da görülebilir. Her iki hastalıkta hafif bir ateÅŸ, boÄŸaz aÄŸrısı, kas aÄŸrısı ve öksürük ÅŸikâyetlerinden yoÄŸum bakım yatışı gerektirecek kadar ağır enfeksiyonlara neden olabilir. Özellikle küçük çocuklar, 65 yaÅŸ üstü kiÅŸiler, hamileler, lohusalar, obezler, KOAH, DM, KBY, kalp KC, kanser, astım gibi kronik hastalığı olanlarda ciddi hastalık tablosu daha sıktır.

Her iki hastalığın bulaşı daha çok yakın temas, öksürük ve hapşırık ile etrafa yayılan damlacık yolu ile olur. Bu damlacıklar 1,5 metre uzaÄŸa gidebilmektedir.  Hastaların ve çevresindekilerin mesafeyi korumaları ve cerrahi maske takması yayılmayı büyük ölçüde önler.  Ele bulaÅŸmış virüs doÄŸal giriÅŸ yolları olan göz, ağız ve buruna temas yoluyla da bulaşır. Sabun ya da el dezenfektanlarını ihmal etmemek gerekir.  Öksürük ve hapşırıkta hijyen için tek kullanımlık peçete ve mendiller tercih edilmelidir.

Grip ve soÄŸuk algınlığı antibiyotikle tedavi edilmez. Antibiyotikler etkisizdir, gereksiz kullanılmaktadır, fayda yerine zarar verir. Sadece influenzada erken döneminde etkili olan antiviraller kullanılabilir. SoÄŸuk algınlığı ve gripte genellikle belirtilere yönelik tedavi verilir. Ä°laçları hastalığın konforlu geçiÅŸini saÄŸlamaktadır. Ä°yileÅŸme süresine katkıları yoktur.

Korunmak tedaviden çok daha ucuz ve güvenlidir. Bağışıklık sisteminin güçlü tutulması, kalabalık yaÅŸam alanlarından uzak kalmak, saÄŸlıklı beslenme, bitkisel çaylar, düzenli uyku, hijyen uyumu bireyleri hastalıktan korur. Aşılar hastalığın bulaÅŸmasını önler. Hastalık bulaşırsa hafif geçirilmesini saÄŸlar. Hastane yatışı ve ölüm risklerini azaltır. Her yıl toplumda dolaÅŸan virüslerden yeni hazırlanan güçlü grip aşısı özellikle risk gruplarına uygulanmalıdır. Yeni aşılarımızdan olan RSV aşısı risk gruplarına uygulanmaya baÅŸlandı. Hastalıklar sonrası geliÅŸebilecek zatürre, ortakulak iltihabi, sinüzit, menenjit ve bronÅŸit gibi komplikasyonlardan koruyan pnömokok aşısı da yapılabilir.

                                                                                              Prof. Dr. Mehmet Faruk Geyik

                                                                           Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı